Chuyên đề Dạy học Toán lớp 3 như thế nào để đáp ứng yêu cầu đổi mới

Chuyên đề Dạy học Toán lớp 3 như thế nào để đáp ứng yêu cầu đổi mới

I. lý do chọn chuyên đề

 Thế kỷ XXI, thế kỷ của khoa học kỹ thuật phát triển không ngừng.Yêu cầu chủ nhân tương lai của thế kỷ XXI phải là những con người có năng lực, trí tuệ cao. Để đào tạo những con người đáp ứng yêu cầu của xã hội trong thời kỳ mới, đó là nhiệm vụ của ngành giáo dục, trong đó bậc Tiểu học là bậc học đóng vai trò làm nền móng. Nghị quyết TW II khoá VIII đã nêu rõ mục tiêu giáo dục tiểu học đến năm 2020 là “Nâng cao chất lượng toàn diện bậc tiểu học”. Cùng với những môn học khác, môn Toán ở tiểu học giữ một vị trí hết sức quan trọng trong việc hình thành nhân cách, phát triển năng lực trí tuệ cho học sinh. Nó trang bị cho học sinh những kiến thức cần thiết nhằm phục vụ đời sống và phát triển của xã hội. Môn Toán ở lớp 1 và lớp 2 và lớp 3 là cơ sở ban đầu có tính quyết định cho việc dạy học Toán sau này của học sinh.

 

doc 23 trang Người đăng thuydung93 Lượt xem 908Lượt tải 0 Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Chuyên đề Dạy học Toán lớp 3 như thế nào để đáp ứng yêu cầu đổi mới", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
A. phÇn më ®Çu
i. lý do chän chuyªn ®Ò 
	Thế kû XXI, thÕ kû cña khoa häc kü thuËt ph¸t triÓn kh«ng ngõng.Yªu cÇu chñ nh©n t­¬ng lai cña thÕ kû XXI ph¶i lµ nh÷ng con ng­êi cã n¨ng lùc, trÝ tuÖ cao. §Ó ®µo t¹o nh÷ng con ng­êi ®¸p øng yªu cÇu cña x· héi trong thêi kú míi, ®ã lµ nhiÖm vô cña ngµnh gi¸o dôc, trong ®ã bËc TiÓu häc lµ bËc häc ®ãng vai trß lµm nÒn mãng. NghÞ quyÕt TW II kho¸ VIII ®· nªu râ môc tiªu gi¸o dôc tiÓu häc ®Õn n¨m 2020 lµ “N©ng cao chÊt l­îng toµn diÖn bËc tiÓu häc”. Cïng víi nh÷ng m«n häc kh¸c, m«n To¸n ë tiÓu häc gi÷ mét vÞ trÝ hÕt søc quan träng trong viÖc h×nh thµnh nh©n c¸ch, ph¸t triÓn n¨ng lùc trÝ tuÖ cho häc sinh. Nã trang bÞ cho häc sinh nh÷ng kiÕn thøc cÇn thiÕt nh»m phôc vô ®êi sèng vµ ph¸t triÓn cña x· héi. M«n To¸n ë líp 1 vµ líp 2 vµ líp 3 lµ c¬ së ban ®Çu cã tÝnh quyÕt ®Þnh cho viÖc d¹y häc To¸n sau nµy cña häc sinh.
§Ó ®¸p øng yªu cÇu ph¸t triÓn cña nÒn gi¸o dôc, ch­¬ng tr×nh gi¸o dôc tiÓu häc ®· thùc hiÖn ®æi míi s¸ch gi¸o khoa vµ néi dung ch­¬ng tr×nh d¹y häc ë c¸c líp, c¸c m«n häc nãi chung vµ m«n To¸n líp 2 nãi riªng. N¨m häc nµy lµ n¨m häc thø 9 thùc hiÖn ch­¬ng tr×nh nµy. §Ó thùc hiÖn tèt môc tiªu cña m«n To¸n, ng­êi gi¸o viªn ph¶i thùc hiÖn ®æi míi c¸c ph­¬ng ph¸p d¹y häc, sao cho häc sinh lµ ng­êi chñ ®éng n¾m b¾t kiÕn thøc cña m«n häc mét c¸ch tÝch cùc, s¸ng t¹o gãp phÇn h×nh thµnh ph­¬ng ph¸p vµ nhu cÇu tù häc, tù ph¸t hiÖn vµ tù gi¶i quyÕt vÊn ®Ò ®Æt ra trong bµi häc. Tõ ®ã chiÕm lÜnh néi dung míi cña bµi häc, m«n häc.
Thùc hiÖn tèt môc tiªu “ æn ®Þnh - ph¸t triÓn – héi nhËp ” trªn c¬ së “HiÖn ®¹i -t¨ng tèc - bÒn v÷ng” gãp phÇn ®¸p øng yªu cÇu ®æi míi néi dung s¸ch gi¸o khoa vµ ph­¬ng ph¸p d¹y häc. Ban gi¸m hiÖu tr­êng tiÓu häc §»ng H¶i ®· chØ ®¹o toµn bé c¸c khèi ®Æc biÖt lµ khèi 2 nghiªn cøu vµ thùc hiÖn chuyªn ®Ò: “ D¹y häc To¸n líp \3 nh­ thÕ nµo ®Ó ®¸p øng yªu cÇu ®æi míi.” §Ó t×m ra nh÷ng biÖn ph¸p tèi ­u nhÊt gãp phÇn n©ng cao chÊt l­îng gi¶ng d¹y cña m«n häc. 
ii. c¬ së lý luËn
Trong d¹y häc To¸n ë phæ th«ng nãi chung, ë tiÓu häc nãi riªng th× m«n To¸n líp 3 cã vÞ trÝ v« cïng quan träng, khi häc To¸n häc sinh ph¶i t­ duy mét c¸ch tÝch cùc vµ linh ho¹t huy ®éng tÝch hîp c¸c kiÕn thøc vµ kh¶ n¨ng ®· cã vµo t×nh huèng kh¸c nhau. V× vËy cã thÓ coi viÖc häc To¸n lµ mét trong nh÷ng biÓu hiÖn n¨ng ®éng nhÊt cña hµnh ®éng trÝ tuÖ häc sinh, còng qua viÖc d¹y häc To¸n gi¸o viªn gióp häc sinh tõng b­íc ph¸t triÓn n¨ng lùc t­ duy, rÌn luyÖn ph­¬ng ph¸p vµ kü n¨ng suy luËn l«gic, khªu gîi vµ tËp d­ît kh¶ n¨ng quan s¸t, pháng ®o¸n, t×m tßi. Cã thÓ nãi : D¹y häc to¸n kh«ng chØ d¹y tri thøc vµ kü n¨ng, mµ cßn h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn ë häc sinh ph­¬ng ph¸p n¨ng lùc s¸ng t¹o, n¨ng lùc gi¶i quyÕt vÊn ®Ò. 
VËy nªn, khi gi¶ng d¹y gi¸o viªn cÇn tÝch cùc ®æi míi ph­¬ng ph¸p d¹y häc cho phï hîp víi ®Æc ®iÓm nhËn thøc cña løa tuæi häc sinh, ®Ó cã nh÷ng t¸c ®éng tÝch cùc ®Õn qu¸ tr×nh lÜnh héi tri thøc cña trÎ. Tri gi¸c cña trÎ em løa tuæi tõ 6 – 8 tuæi th­êng g¾n víi ho¹t ®éng. VÒ t­ duy, th× t­ duy trùc quan hµnh ®éng chiÕm ­u thÕ. Do vËy ng­êi gi¸o viªn th­êng xuyªn cã biÖn ph¸p kÝch thÝch häc sinh häc tËp nh­: khen ngîi, tuyªn d­¬ng, th­ëng ®iÓm,.t¹o høng thó cho häc sinh ph¸t triÓn ghi nhí c¸c biÓu t­îng, kh¸i niÖm kiÕn thøc ®Õn tõ c¶ n¨m gi¸c quan: thÞ gi¸c( nh×n), xóc gi¸c(sê mã), vÞ gi¸c(nÕm), khøu gi¸c(ngöi), thÝnh gi¸c(nghe) tõ ®ã gióp häc sinh tiÕp thu tri thøc hiÓu bµi nhanh, kh¾c s©u, nhí l©u kiÕn thøc bµi häc. 
iii. c¬ së thùc tiÔn
1. ThuËn lîi
- §· qua 9 n¨m thùc hiÖn ®æi míi néi dung ch­¬ng tr×nh, ph­¬ng ph¸p d¹y häc.Häc sinh ®· lµm quen víi häc To¸n qua ch­¬ng tr×nh häc líp 2. §éi ngò gi¸o viªn nhiÖt t×nh, ham häc hái nªn viÖc tiÕp cËn víi ch­¬ng tr×nh míi, víi viÖc ®æi míi ph­¬ng ph¸p vµ ph­¬ng tiÖn d¹y häc hiÖn ®¹i kh¸ nhanh chãng, thµnh th¹o. 
- Gi¸o viªn ®­îc trang bÞ ®Çy ®ñ s¸ch gi¸o khoa, s¸ch gi¸o viªn, s¸ch tham kh¶o vµ ®Æc biÖt lµ ®å dïng d¹y häc m«n To¸n líp 2 kh¸ ®Çy ®ñ, ®Ñp, phong phó vÒ thÓ lo¹i.
Bé ®å dïng cña gi¸o viªn vµ häc sinh gièng nhau, khi sö dông rÊt thuËn lîi.
-Sù chØ ®¹o s©u s¸t cña Phßng gi¸o dôc, Ban gi¸m hiÖu nhµ tr­êng, chuyªn m«n nhµ tr­êng cã vai trß tÝch cùc gióp gi¸o viªn khèi 3 ®i ®óng ch­¬ng tr×nh néi dung m«n to¸n líp 3.
- C¬ së vËt chÊt nhµ tr­êng ®­îc trang bÞ ®Çy ®ñ ®Æc biÖt lµ ®å dïng d¹y häc hiÖn ®¹i nh­ m¸y chiÕu projecteur, .còng t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi gióp gi¸o viªn, häc sinh hoµn thµnh tèt viÖc d¹y vµ häc.
- Häc sinh khèi 3 ®Òu ®­îc häc 2 buæi /ngµy. V× vËy cã nhiÒu thêi gian cho viÖc luyÖn tËp thùc hµnh ë buæi 2.
- Sù quan t©m cña phô huynh häc sinh còng gãp phÇn n©ng cao chÊt l­îng c¸c m«n häc nãi chung vµ m«n to¸n nãi riªng.
 2. Khã kh¨n
- Gi¸o viªn: Mét sè gi¸o viªn viÖc sö dông ®å dïng d¹y häc cßn h¹n chÕ, cã ®ång chÝ ng¹i dïng, cßn lóng tóng, vông vÒ khi sö dông, nªn hiÖu qu¶ tiÕt d¹y ch­a cao.
- Häc sinh:ë ®é tuæi c¸c em dÔ tiÕp thu nh­ng l¹i chãng quªn dÉn ®Õn viÖc häc tËp ch­a cao.
 Bªn c¹nh ®ã cßn mét sè phô huynh ch­a thùc sù quan t©m ®Õn con em m×nh, cßn cã quan ®iÓm “Tr¨m sù nhê nhµ tr­êng, nhê c«”còng lµm ¶nh h­ëng kh«ng nhá ®Õn chÊt l­îng häc tËp cña häc sinh.
ChÝnh v× vËy “ D¹y häc To¸n líp 3 nh­ thÕ nµo ®Ó ®¸p øng yªu cÇu ®æi míi” lµ mét vÊn ®Ò bøc xóc, cÇn thiÕt ®Æt ra ®èi víi mçi thÇy c« gi¸o vµ víi ng­êi qu¶n lý chØ ®¹o. §Ó gi¸o viªn tù tin trong gi¶ng d¹y, häc sinh chñ ®éng trong häc tËp, häc sinh tù t×m kiÕm kiÕn thøc míi. Nh»m n©ng cao chÊt l­îng gi¶ng d¹y m«n To¸n nãi chung vµ To¸n líp 3 nãi riªng. §¸p øng yªu cÇu ®æi míi cña ngµnh gi¸o dôc, theo kÞp sù ph¸t triÓn nhanh chãng cña x· héi.
Nh÷ng vÊn ®Ò tr¨n trë vµ tån t¹i trªn ®©y lµ ®éng c¬ thóc ®Èy chóng t«i nghiªn cøu thùc tÕ gi¶ng d¹y, t×m tßi tham kh¶o s¸ch b¸o t¹p chÝ ®Ó nghiªn cøu chuyªn ®Ò: 
“ D¹y häc To¸n líp 3 nh­ thÕ nµo ®Ó ®¸p øng yªu cÇu ®æi míi.”
b. phÇn néi dung
i. Néi dung ch­¬ng tr×nh m«n to¸n:
1. VÒ cÊu tróc ch­¬ng tr×nh To¸n tiÓu häc.
- Thu gän viÖc d¹y sè tù nhiªn chñ yÕu ë líp 1, 2, 3 :
- Líp 4 d¹y s©u h¬n vÒ sè tù nhiªn, ph©n sè vµ «n tËp .
- Líp 5 dïng thêi gian chñ yÕu häc d·y sè thËp ph©n víi 4 phÐp tÝnh, tÝnh phÇn tr¨m
- Trªn c¬ së d¹y sè ®iÒu chØnh d¹y ®¹i l­îng vµ ®o ®¹i l­îng, c¸c yÕu tè ®¹i sè, gi¶i c¸c bµi to¸n cã lêi v¨n, yÕu tè thèng kª.
- TiÕp tôc qu¸n triÖt quan ®iÓm cña to¸n häc hiÖn ®¹i trong qu¸ tr×nh d¹y häc to¸n tiÓu häc. §Æc biÖt khi d¹y häc vÒ sè tù nhiªn, ph©n sè, sè thËp ph©n.
2. Néi dung ch­¬ng tr×nh To¸n 2 trong hÖ thèng néi dung ch­¬ng tr×nh d¹y To¸n ë TiÓu häc .
Ch­¬ng tr×nh:
Líp 1: 1 tuÇn 4 tiÕt x 35 tuÇn = 140 tiÕt/ 1 n¨m häc.
Líp 2, 3, 4, 5: 1 tuÇn 5 tiÕt x 35 tuÇn = 175 tiÕt/ 1 n¨m häc.
II. Sù cÇn thiÕt cña viÖc ®æi míi ph­¬ng ph¸p d¹y häc to¸n 3.
§Ó n©ng cao chÊt l­îng d¹y häc, n©ng cao hiÖu qu¶ ®µo t¹o cña gi¸o dôc, th× ®Þnh h­íng chung cña ®æi míi ph­¬ng ph¸p d¹y häc ë tiÓu häc nãi chung vµ m«n To¸n nãi riªng, lµ d¹y häc trªn c¬ së tæ chøc vµ h­íng dÉn c¸c ho¹t ®éng häc tËp tÝch cùc chñ ®éng, s¸ng t¹o cña häc sinh, kÕt hîp víi mÆt tÝch cùc cña c¸c ph­¬ng ph¸p truyÒn thèng. Song viÖc vËn dông linh ho¹t, phï hîp víi ph­¬ng ph¸p d¹y häc lµ yÕu tè quan träng quyÕt ®Þnh chÊt l­îng giê d¹y. V× vËy viÖc thùc hiÖn ®æi míi ph­¬ng ph¸p d¹y häc To¸n 2 ph¶i ®¶m b¶o yªu cÇu sau.
+ HS ph¶i tham gia c¸c ho¹t ®éng häc tËp mét c¸ch tÝch cùc, høng thó, tù tin vµ tù nhiªn. T¹o cho häc sinh tÝnh tù gi¸c, tÝch cùc trong häc tËp.
+ Gi¸o viªn ph¶i tæ chøc h­íng dÉn nhÑ nhµng d­íi sù trî gióp ®óng møc, ®óng lóc cña s¸ch gi¸o khoa, ®å dïng d¹y häc To¸n, ®Ó tõng häc sinh (tõng nhãm häc sinh) tù ph¸t hiÖn vµ tù gi¶i quyÕt vÊn ®Ò cña bµi häc, tù chiÕm lÜnh néi dung kiÕn thøc vµ cã thÓ vËn dông ®­îc kiÕn thøc ®ã vµo luyÖn tËp thùc hµnh, gióp cho viÖc ph¸t triÓn n¨ng lùc c¸ nh©n häc sinh.
+ §æi míi ph­¬ng ph¸p d¹y häc theo h­íng hiÖn ®¹i ho¸. Thay thÕ c¸c ph­¬ng ph¸p d¹y häc ®¬n ®iÖu Ýt t¸c dông b»ng c¸c ph­¬ng tiÖn kÜ thuËt hiÖn ®¹i. Gióp häc sinh høng thó trong häc tËp, hiÓu s©u, nhí l©u kiÕn thøc.
III. C¸c ph­¬ng ph¸p d¹y häc to¸n 2
Ph­¬ng ph¸p trùc quan:
Ph­¬ng ph¸p trùc quan trong d¹y häc To¸n ë tiÓu häc nãi chung vµ d¹y häc To¸n 2 nãi riªng lµ ph­¬ng ph¸p ®Æc biÖt quan träng, ph­¬ng ph¸p nµy ®ßi hái gi¸o viªn tæ chøc h­íng dÉn häc sinh ho¹t ®éng trùc tiÕp trªn c¸c sù vËt cô thÓ, dùa vµo ®ã n¾m b¾t ®­îc kiÕn thøc kÜ n¨ng cña m«n To¸n.
	§èi víi líp 2 khi sö dông ph­¬ng ph¸p nµy, häc sinh cÇn ph¶i huy ®éng c¸c gi¸c quan nh­ tay cÇm, m¾t nh×n, tai nghe tøc lµ häc sinh ph¶i “lµm viÖc b»ng tay” trªn c¸c ®å dïng häc tËp ®Ó nhËn biÕt ph¸t hiÖn kiÕn thøc míi vµ ®iÒu quan träng lµ trùc quan ph¶i lµ c¸c vËt thùc, tranh ¶nh, m« h×nh hay que tÝnh, qu¶ cam 
VÝ dô: 
 Khi d¹y bµi “11 trõ ®i mét sè ” Gi¸o viªn h­íng dÉn häc sinh sö dông c¸c bã que tÝnh vµ que tÝnh rêi (hoÆc quan s¸t tranh vÏ trong SGK) ®Ó häc sinh tù nªu ®­îc ch¼ng h¹n: Cã mét bã mét chôc que tÝnh vµ mét que tÝnh, tøc lµ 11 que tÝnh lÊy bít ®i 5 que tÝnh th× cßn l¹i mÊy que tÝnh? Tøc lµ 11 – 5 = ? Gi¸o viªn h­íng dÉn häc sinh thùc hiÖn c¸c thao t¸c trªn que tÝnh, ®Ó nªu vµ lµm ®­îc ch¼ng h¹n: §Ó bít ®i 5 que tÝnh, lóc ®Çu ta bít ®i mét que tÝnh rêi (11 – 1 = 10) sau ®ã, ph¶i th¸o bã que tÝnh ra ®Ó cã 10 que tÝnh rêi, lÊy bít tiÕp 4 que tÝnh n÷a cßn l¹i 6 que tÝnh (10 – 4 = 6). VËy 11 – 5 = 6. Häc sinh sÏ t×m ®­îc kÕt qu¶ cña c¸c phÐp tÝnh trõ: 11 – 2, 11 – 3, 11 – 4, 11 – 5, 11 – 6, 11 – 7, 11 – 8, 11 – 9. Sau khi häc sinh ®· tù t×m ®­îc kÕt qña c¸c phÐp tÝnh trõ nªu trªn, gi¸o viªn tæ chøc cho häc sinh ghi nhí c¸c c«ng thøc trong b¶ng trõ cña bµi 11 trõ ®i mét sè.
Ph­¬ng ph¸p gîi më vÊn ®¸p:
Ph­¬ng ph¸p gîi më vÊn ®¸p lµ ph­¬ng ph¸p d¹y häc kh«ng trùc tiÕp ®­a ra nh÷ng kiÕn thøc hoµn chØnh mµ sö dông mét hÖ thèng c©u hái ®Ó h­íng dÉn häc sinh suy nghÜ vµ lÇn l­ît tr¶ lêi tõng c©u hái, tõng b­íc tiÕn dÇn ®Õn kÕt luËn cÇn thiÕt, gióp häc t×m ra nh÷ng kiÕn thøc míi.
VÝ dô: 
Khi d¹y bµi: PhÐp nh©n
Gi¸o viªn ®­a ra hÖ thèng c©u hái:
+ Mçi tÊm b×a cã m©ý chÊm trßn? ( 2 chÊm trßn)
+ Cã mÊy tÊm b×a? ( 5 tÊm b×a)
+ Hai chÊm trßn ®­îc lÊy mÊy lÇn (2 chÊm trßn ®­îc lÊy 5 lÇn).
Häc sinh tÝnh ®­îc tæng sè chÊm trßn sau ®ã nhËn xÐt ®­îc 2 ®­îc céng 5 lÇn vµ viÕt ®­îc phÐp nh©n 2 x5 = 10.
§Æc biÖt khi sö dông ph­¬ng ph¸p nµy giê häc sÏ s«i næi h¬n ph¸t huy ®­îc kh¶ n¨ng häc tËp cña tõng häc sinh, rÌn luyÖn ®­îc c¸ch suy n ... 
 +TÊm b×a cã mÊy chÊm trßn?
 + Cã 5 tÊm b×a , mçi tÊm b×a ®Òu cã 2 chÊm trßn ( hoÆc 2 chÊm trßn ®­îc lÊy 5 lÇn ) . Hái cã tÊt c¶ bao nhiªu chÊm trßn ? 
- Tõ ®ã häc sinh nhËn xÐt vµ gi¸o viªn giíi thiÖu ®­îc phÐp nh©n vµ chèt ®­îc phÐp nh©n lµ phÐp céng c¸c sè h¹ng b»ng nhau .2 + 2 +2 +2 +2 = 10 
 2 x 5 = 10.
2. VËn dông linh ho¹t c¸c h×nh thøc tæ chøc d¹y häc 
- Tæ chøc d¹y häc theo h­íng ph¸t huy tÝnh tÝch cùc chñ ®éng lµ mÊu chèt cña vÊn ®Ò ®æi míi . V× vËy khi gi¶ng d¹y gi¸o viªn cÇn kÕt hîp c¸c h×nh thøc tæ chøc d¹y häc: nh­ d¹y häc theo nhãm , d¹y häc c¸ nh©n , th¶o luËn , trß ch¬i to¸n häc .Gi¸o viªn tæ chøc vµ h­íng dÉn c¸c ho¹t ®éng häc tËp nh»m huy ®éng mäi kh¶ n¨ng cña tõng häc sinh , ®Ó häc sinh tù t×m tßi , kh¸m ph¸ néi dung míi cña bµi häc 
 VÝ dô :
D¹y bµi 11 trõ ®i mét sè 11-5 
Gi¸o viªn vËn dông h×nh thøc daþ häc c¸ nh©n, häc sinh tù thao t¸c trªn que tÝnh ®Ó tù t×m ra kÕt qu¶ 11 -5. Sau ®ã nªu ®­îc c¸c c¸ch lµm(cã nhiÒu c¸ch)
C¸ch 1: cã 11 que tÝnh bít lÇn luît tõng que tÝnh ®Õn khi bít ®ñ 5 que tÝnh, 
11 – 5 = 6 . 
C¸ch 2: cã 11 que tÝnh bít ®i 2 que tÝnh cßn 9 que tÝnh, 11 – 2 = 9 . Sau ®ã bít tiÕp 2 que tÝnh n÷a cßn 7 que tÝnh, råi bít tiÕp 1 que tÝnh n÷a th× cßn l¹i 6que tÝnh.
C¸ch 3: cã 11 que tÝnh bít ®i 1 que tÝnh cßn 10 que tÝnh. Sau ®ã bít tiÕp ®i 4 que tÝnh n÷a cßn 6 que tÝnh, 11 – 5 = 6.
...
Gi¸o viªn chèt l¹i b»ng c¸ch thao t¸c l¹i trªn ®å dïng 1 c¸ch hay nhÊt cña häc sinh (cã 11 que tÝnh bít ®i 1 que tÝnh cßn 10 que tÝnh. Sau ®ã bít tiÕp ®i 4 que tÝnh n÷a cßn 6 que tÝnh, 11 – 5 = 6).Khi ®ã, häc sinh n¾m ch¾c c¸ch lµm vµ vËn dông vµo lµm c¸c phÐp tÝnh , d¹ng tÝnh kh¸c .
* Tãm l¹i :
Khi vËn dông c¸c h×nh thøc d¹y häc gi¸o viªn cÇn linh ho¹t tæ chøc cho häc sinh ho¹t ®éng gióp c¸c em tù ph¸t hiÖn , tù t×m kiÕn thøc míi cña bµi häc . BiÕt sö dông vµ phèi hîp linh ho¹t c¸c h×nh thøc d¹y häc, t¹o høng thó häc tËp cho häc sinh, khi ®ã c¸c em häc tËp mét c¸ch hµo høng tù tin vµ s¸ng t¹o.
 3 . Sö dông hiÖu qu¶ ®å dïng d¹y häc trong mçi tiÕt d¹y .
 - ViÖc chuÈn bÞ ®å dïng d¹y häc vµ lùa chän xem ®å dïng ®ã cÇn ®­a ra lóc nµo, cho phï hîp víi néi dung cña tõng bµi vµ c¸c ho¹t ®éng trong tiÕt d¹y . Tøc lµ sö dông ®å dïng ph¶i ®óng thêi ®iÓm .
 VÝ dô : 
D¹y bµi 34-8 
 Gi¸o viªn ®­a ®å dïng ra sau khi häc sinh ®· thao t¸c xong ®å dïng cña c¸c em . Tøc lµ gi¸o viªn tr×nh bµy l¹i mét c¸ch lµm hay nhÊt , khoa häc nhÊt vµ cÊt ®i khi ®· h×nh thµnh xong kiÕn thøc cña bµi. 
§iÒu quan träng n÷a ®ã lµ gi¸o viªn vµ häc sinh ph¶i ®­îc chuÈn bÞ bµi ,chuÈn bÞ ®å dïng m«n to¸n cÈn thËn , chu ®¸o tr­íc mçi tiÕt häc .
 VÝ dô : 
Khi d¹y bµi 14 trõ ®i mét sè . Gi¸o viªn cÇn dÆn häc sinh bµi sau lµ bµi 34-8, c¸c em cÇn chuÈn bÞ que tÝnh lµ 2 thÎ que tÝnh lo¹i 1 chôc que tÝnh vµ 14 que tÝnh rêi nh­ trong sgk. GV còng chuÈn bÞ nh­ häc sinh nh­ng chuÈn bÞ thªm mét b¶ng ®a dông, bé sè biÓu diÔn phÐp tÝnh. 
- HiÖn nay ë tiÓu häc viÖc øng dông c«ng nghÖ th«ng tin vµo ®æi míi ph­¬ng ph¸p d¹y häc ë tÊt c¶ c¸c m«n häc ,®Æc biÖt lµ m«n to¸n ®· gióp cho giê häc ®¹t hiÖu qu¶ cao h¬n . Thu hót ®­îc sù chó ý cña häc sinh , gióp häc sinh n¾m ®­îc néi dung bµi häc mét c¸ch dÔ dµng , giê d¹y sÏ nhÑ nhµng ,sinh ®éng h¬n 
VÝ dô :
 Khi d¹y bµi: PhÐp nh©n 
Sö dông ®å dïng d¹y häc hiÖn ®¹i c«ng nghÖ th«ng tin , quÐt c¸c tranh trong sgk, song c¸c tranh nµy ®­îc lµm h×nh ¶nh ®éng , cã ©m thanh rÊt sinh ®éng.
ë phÇn h×nh thµnh kiÕn thøc míi, gi¸o viªn ®­a ra c¸c tÊm b×a mçi tÊm b×a cã 2 chÊm trßn, ®­îc lµm hiÖu øng nhÊp nh¸y, sau ®ã ®æi mµu c¸c chÊm trßn, nhÊn m¹nh viÖc 2 chÊm trßn ®­îc lÊy 5 lÇn. 
Hay ë bµi 1 phÇn b víi h×nh ¶nh sinh ®éng lµ mét bÓ c¸ cã 5 con c¸, cã 3 bÓ nh­ thÕ. Häc sinh quan s¸t t×m ®­îc tæng sè c¸ lµ: 5 + 5 + 5= 15 vµ viÕt ®­îc phÐp nh©n 5 x 3 = 15. 
Ngoµi ra gi¸o viªn cÇn t×m thªm nh÷ng ®å dïng phô trî ®Ó cho tiÕt häc thªm sinh ®éng, hoÆc lùa chän c¸c trß ch¬i ®Ó cñng cè kiÕn thøc kh¾c s©u bµi. VÝ dô: D¹y bµi lÝt ngoµi ®å dïng lµ ca mét lÝt vµ chai 1 lÝt gi¸o viªn cßn ph¶i t×m thªm can 5 lÝt, cèc lo¹i 3 chiÕc 1 lÝt, 4 chiÕc 1 lÝt vµ chÊt láng nh­ r­îu, s÷a ®Ó kh¾c s©u cho c¸c em vÒ biÓu t­îng nhiÒu h¬n, Ýt h¬n víi c¸c chÊt láng vµ ®Ó tæ chøc trß ch¬i khi ®ong chÊt láng còng lµ ®Ó cñng cè ®¬n vÞ ®o dung tÝch.
4. N©ng cao hiÖu qu¶ chÊt l­îng giê d¹y to¸n 2 th«ng qua ho¹t ®éng trong nhãm chuyªn m«n.
 Víi sù chØ ®¹o cña Së gi¸o dôc, Phßng gi¸o dôc, chuyªn m«n nhµ tr­êng, hµng tuÇn tæ nhãm chuyªn m«n tæ chøc sinh ho¹t chuyªn m«n víi néi dung bµn bµi khã, tiÕt khã, ch­¬ng khã, cïng nhau chØ ra nh÷ng tiÕt khã, phÇn khã, th¶o luËn ®­a ra c¸c biÖn ph¸p, c¸ch gi¶i quyÕt tèt nhÊt còng nh­ ®­a ra c¸c biÖn ph¸p sö dông ®å dïng d¹y häc To¸n 2 nãi chung vµ tiÕt khã nãi riªng. KiÓm chøng l¹i b»ng c¸ch tæ chøc lªn líp dù giê c¸c tiÕt khã Êy gióp c¸c tiÕt d¹y trë nªn nhÑ nhµng, dÔ dµng khi gi¶ng d¹y, vµ rót kinh nghiÖm cho nh÷ng tiÕt sau. 
VÝ dô: ë tuÇn 4 sinh ho¹t chuyªn m«n bµi khã, tiÕt khã: “Bµi to¸n vÒ nhiÒu h¬n”
Tæ ®· bµn vµ nªu ra khã kh¨n khi d¹y ë bµi nµy lµ: Kh¶ n¨ng t­ duy, quan s¸t cña häc sinh cßn h¹n chÕ, cßn nhÇm lÉn, t×m sè lín l¹i lµm phÐp tÝnh trõ, häc sinh tr×nh bµy bµi gi¶i ch­a ®Ñp. 
 Tæ bµn c¸c biÖn ph¸p thùc hiÖn: H­íng dÉn häc sinh quan s¸t h×nh vÏ (trùc quan). Nªu bµi to¸n vµ h­íng dÉn ph©n tÝch bµi to¸n. Gîi ý ®Ó häc sinh nªu phÐp tÝnh vµ c©u tr¶ lêi råi h­íng dÉn häc sinh tr×nh bµy bµi gi¶i. Sau ®ã chèt c¸ch t×m sè lín (lÊy sè bÐ céng víi phÇn h¬n). Häc sinh luþªn tËp thùc hµnh th«ng qua c¸c bµi to¸n cñng cè “bµi to¸n vÒ nhiÒu h¬n”. T­¬ng tù nh­ vËy khi d¹y: “Bµi to¸n vÒ Ýt h¬n’’.
 Tãm l¹i: 
§Ó thùc hiÖn tèt d¹y To¸n 2 theo h­íng ®æi míi, cÇn ph¶i cã sù kÕt hîp c¸c biÖn ph¸p nªu trªn. Ng­êi gi¸o viªn ph¶i biÕt g¾n kÕt, x©u chuçi nhÞp nhµng gi÷a c¸c ho¹t ®éng cña thÇy vµ cña trß, ®Ó ®Þnh h­íng cho häc sinh con ®­êng tù lÜnh héi tù ph¸t hiÖn ra kiÕn thøc míi . Tõ ®ã häc sinh tiÕp thu bµi mét c¸ch nhÑ nhµng hiÖu qu¶.
c. KÕt luËn
I. KÕt qu¶:
Qua qu¸ tr×nh võa nghiªn cøu võa ¸p dông mét sè biÖn ph¸p vµo thùc tÕ gi¶ng d¹y To¸n 2, khèi 2 chóng t«i ®· thu ®­îc kÕt qu¶ kh¶ quan.
Häc sinh häc tËp rÊt tÝch cùc, høng thó, chñ ®éng trong viÖc lÜnh héi tri thøc, kh«ng khÝ líp häc s«i næi, hµo høng. C¸c em ®­îc tù m×nh ph¸t hiÖn t×m tßi c¸i míi, kiÕn thøc míi, c¸c em c¶m thÊy thó vÞ vµ thÝch thó. Gi¸o viªn ®ãng vai trß lµ ng­êi tæ chøc ®iÒu khiÓn c¸c ho¹t ®éng ®Þnh h­íng, gîi më, dÉn d¾t häc sinh lÜnh héi kiÕn thøc míi.
 Qua kh¶o s¸t chÊt l­îng m«n To¸n líp 2 cña tr­êng vµo cuèi th¸ng 9 n¨m 2006, b»ng ®Ò cña tæ khèi chuyªn m«n, chóng t«i thu ®­îc kÕt qu¶ nh­ sau:
Líp
Sè häc sinh
Giái
Kh¸
Trung b×nh
YÕu
 2A1
 35
12
11
11
1
 2A2
 36
10
8
15
3
 2A3
 30
7
10
9
4
 C¶ khèi
 101
29
 (28,7%)
29
(28,7%)
35
 (34,7%)
8
 (7,9%)
Nh­ vËy, víi kÕt qu¶ trªn chóng t«i thÊy r»ng vÉn cßn nhiÒu häc sinh ®¹t ®iÓm trung b×nh, yÕu.
Sau khi ¸p dông c¸c biÖn ph¸p thùc hiÖn ®æi míi ph­¬ng ph¸p d¹y häc To¸n 2, chóng t«i tiÕn hµnh kh¶o s¸t cuèi th¸ng 12 n¨m 2006 vµ thu ®­îc kÕt qu¶ nh­ sau:
 Líp
Sè häc sinh
Giái
 Kh¸
Trung b×nh
 YÕu
 2A1
35
 16
 14
5
0
 2A2
36
 11
 16
8
1
 2A3
30
 11
 12
7
0
 C¶ khèi
101
 38
 (38%)
 42
 42%)
20
(20%)
1
 (1%)
So s¸nh hai b¶ng kÕt qu¶ trªn, chóng t«i nhËn thÊy viÖc thùc hiÖn nghiªm tóc ®æi míi ph­¬ng ph¸p d¹y häc m«n To¸n2 ,cho thÊy giê d¹y chÊt l­îng h¬n vµ kÕt qu¶ häc tËp cña häc sinh tèt h¬n, tØ lÖ häc sinh kh¸, giái t¨ng lªn, tØ lÖ häc sinh yÕu chØ cßn 1%. §iÒu nµy cho thÊy viÖc ®æi míi ph­¬ng ph¸p d¹y häc ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ m«n To¸n lµ rÊt quan träng vµ hÕt søc cÇn thiÕt ®èi víi bËc TiÓu häc nãi chung vµ To¸n 2 nãi riªng.
II. Bµi häc 
LËp kÕ ho¹ch bµi häc 
- §Ó cã ®­îc tiÕt d¹y To¸n ®¹t hiÖu qu¶ cao , ng­êi gi¸o viªn ph¶i cã bµi so¹n tèt . Bëi thÕ gi¸o viªn cÇn nghiªn cøu kÜ néi dung ch­¬ng tr×nh vµ møc ®é yªu cÇu cña bµi . Tõ ®ã cã kÕ ho¹ch bµi häc chu ®¸o thÓ hiÖn râ tõng ho¹t ®éng häc tËp ,cã chèt kiÕn thøc sau mçi ho¹t ®éng , mçi bµi . Dù kiÕn sai lÇm häc sinh th­êng m¾c ph¶i, ®Ó söa sai kip thêi cho tõng häc sinh . Sù chuÈn bÞ bµi chu ®¸o ,kÜ l­ìng gióp ng­êi thÇy thªm tù tin .
2. Tæ chøc ho¹t ®éng lªn líp 
- Gi¸o viªn cÇn khÐo lÐo sö dông linh ho¹t c¸c ph­¬ng ph¸p d¹y häc c¸c h×nh thøc d¹y häc nh­ d¹y häc c¸ nh©n , theo nhãm, tæ chøc tèt c¸c trß ch¬i häc tËp ®Ó dÉn d¾t häc sinh ®Ó c¸c em tù ph¸t hiÖn , tù gi¶i quyÕt nhiÖm vô cña bµi , tù chiÕm lÜnh kiÕn thøc míi 
 - X©y dùng tèt nÒ nÕp häc to¸n cho häc sinh , lu«n ®éng viªn khuyÕn khÝch häc sinh trong c¸c ho¹t ®éng häc tËp, lu«n quan t©m ®Õn mäi ®èi t­îng häc sinh . C¨n cø vµo ®Æc ®iÓm líp häc ®Ó lùa chän ph­¬ng ph¸p d¹y häc cho phï hîp. 
3 . Sö dông ®å dïng d¹y häc cã hiÖu qu¶ 
 - Sù chuÈn bÞ chu ®¸o ®å dïng d¹y häc tr­íc mçi tiÕt häc vµ biÕt lùa chän tõng ®å dïng hîp lÝ vµo c¸c tiÕt d¹y, lµm nªn thµnh c«ng cña tiÕt d¹y . KÕt hîp sö dông ®å dïng d¹y häc hiÖn ®¹i trong d¹y häc to¸n, ®Ó c¸c tiÕt d¹y sinh ®éng h¬n , nhÑ nhµng vµ hiÖu qu¶ h¬n .
 - VÒ häc sinh 
+ Cã ®Çy ®ñ ®å dïng häc tËp vµ lu«n cã sù chuÈn bÞ ®Çy ®ñ chu ®¸o, ®å dïng häc to¸n tr­íc mçi tiÕt häc. 
+Thao t¸c ®å dïng thµnh th¹o, chÝnh x¸c gãp phÇn vµo viÖc h×nh thµnh kiÕn thøc míi vµ kh¾c s©u bµi tèt h¬n .
4. TÝch cùc tham gia ho¹t ®éng trong tæ nhãm chuyªn m«n:
Thùc hiÖn nghiªm tóc quy chÕ chuyªn m«n, sinh ho¹t tæ nhãm chuyªn m«n 1 tuÇn mét lÇn cã chÊt l­îng, häc hái c¸c tæ nhãm chuyªn m«n kh¸c trong nhµ tr­êng.
- Ngoµi ra viÖc th¨m líp, dù giê lªn c¸c tiÕt khã ë tæ chuyªn m«n hay dù c¸c chuyªn ®Ò tr­êng b¹n , còng gãp phÇn n©ng cao chÊt l­îng gi¶ng d¹y, nhÊt lµ gi¶ng d¹y d¹y To¸n 2.
Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn chuyªn ®Ò “D¹y To¸n nh­ thÕ nµo ®Ó ®¸p øng yªu cÇu ®æi míi” chóng t«i ®· t×m ®äc vµ tham kh¶o c¸c tµi liÖu d¹y häc cña bé m«n, còng nh­ häc hái kinh nghiÖm tõ c¸c ®ång nghiÖp. 
Tuy kÕt qu¶ cã kh¶ quan, nh­ng chuyªn ®Ò kh«ng tr¸nh khái nh÷ng khiÕm khuyÕt. Chóng t«i rÊt mong cã sù ®ãng gãp ý kiÕn x©y dùng chuyªn ®Ò, cña c¸c ®ång chÝ l·nh ®¹o Phßng gi¸o dôc, c¸c ®ång chÝ c¸n bé chuyªn m«n, c¸c ®ång nghiÖp ®Ó chuyªn ®Ò mang tÝnh kh¶ thi h¬n.
Chóng t«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n!
 Phñ Lý, ngµy 22 th¸ng 4 n¨m 2011
 Ng­êi viÕt chuyªn ®Ò
 NguyÔn ThÞ H­¬ng
Héi ®ång s­ ph¹m tr­êng tiÓu häc §»ng h¶i xÐt duyÖt
Héi ®ång s­ ph¹m phßng gi¸o dôc quËn h¶i an xÐt duyÖt

Tài liệu đính kèm:

  • dockinh nghiem toan 3.doc