Đề cương ôn tập môn Tin học Lớp 3 (Kết nối tri thức với cuộc sống) - Bài 1 đến 14

 1 
 KIẾN THỨC CƠ BẢN MÔN TIN HỌC 3 
 Chủ đề 1: Máy tính và em 
 Bài 1: Thông tin và quyết định 
 1. Thông tin và quyết định 
- Những điều em biết là thông tin. Từ thông tin thu được, sau khi suy nghĩ, em sẽ đưa ra quyết 
định của mình. 
 Ví dụ: Mẹ chuẩn bị đi làm. Thấy trời mưa, Khoa đưa áo mưa cho mẹ. 
- Thông tin: mẹ đi làm, trời mưa. 
- Quyết định: Khoa đưa áo mưa cho mẹ. 
 2. Vai trò của thông tin trong quyết định 
 Cần phải có thông tin để ra quyết định. 
 Thông tin quyết định 
 3. Ba dạng thông tin thường gặp 
- Thông tin dạng chữ: vở ghi bài, chữ viết trong sách giáo khoa 
- Thông tin dạng hình ảnh: bức tranh, đèn tín hiệu giao thông, 
- Thông tin dạng âm thanh: tiếng trống trường, còi xe, chim hót, 
 Bài 2: Xử lí thông tin 
 1. Con người xử lí thông tin 
- Bộ não là nơi xử lí thông tin, tạo ra quyết định, điều khiển các suy nghĩ và hành động của con 
người. 
- Quá trình xử lí thông tin của con người: 
 Thu nhận thông tin xử lí thông tin Quyết định 
 2. Máy xử lí thông tin 
- Có nhiều thiết bị điện điều khiển được như ti vi, máy giặt, điều hoà nhiệt độ Con người điều 
khiển một thiết bị bằng cách cung cấp thông tin cho nó. Từ thông tin nhận được, thiết bị sẽ xử lí 
và thực hiện yêu cầu của người điều khiển. 
- Ví dụ: Em bấm số trên điều khiển, ti vi chuyển đến kênh tương ứng. Khi em bấm phím 3, thông 
tin ti vi nhận được là số 3. Khi đó bộ phận xử lí trong ti vi quyết định chuyển kênh. Kết quả ti vi 
hiển thị chương trình trên kênh số 3. 
 Bài 3: Máy tính và em 
 1. Các bộ phận cơ bản của máy tính để bàn: 4 bộ phận 2 
1 - Màn hình 2 - Thân máy 3 - Bàn phím 4 - Chuột 
- Thân máy: là bộ phận quan trọng nhất của máy tính. Trong thân máy có bộ xử lí, nó giống như 
bộ não điều khiển mọi hoạt động của máy tính. 
- Màn hình: Trông giống như ti vi. Màn hình là nơi hiển thị kết quả làm việc của máy tính. 
- Bàn phím: Gồm nhiều phím. Khi gõ các phím em gửi tín hiệu vào máy tính. 
- Chuột máy tính: giúp em điều khiển máy tính thuận tiện hơn. 
- Ngoài các bộ phận cơ bản trên, máy tính còn có các thiết bị khác kèm theo như loa để phát âm 
thanh từ máy tính. 
 2. Một số loại máy tính thông dụng khác 
- Máy tính xách tay, máy tính bảng và điện thoại thông minh cũng có các bộ phận cơ bản như 
máy tính để bàn. Các bộ phận như màn hình, bàn phím, chuột được gắn với thân máy. 
- Máy tính xách tay có vùng cảm ứng chuột. Em sử dụng chuột bằng cách di chuyển ngón tay 
trên đó. 
- Điện thoại thông minh, máy tính bảng có màn hình cảm ứng vừa là chuột vừa là bàn phím. Em 
có thể dùng ngón tay di chuyển trên màn hình cảm ứng thay cho chuột. Em có thể điều khiển để 
bàn phím ảo xuất hiện trên màn hình cảm ứng. 
 3. An toàn về điện khi sử dụng máy tính 
- Đảm bảo an toàn về điện khi sử dụng máy tính. Để tránh các tai nạn về điện khi sử dụng máy 
tính em cần thực hiện các quy tắc an toàn sau: 
 NÊN KHÔNG NÊN 
 1. Hỏi người lớn khi muốn bật hoặc tắt 1. Tự cắm hoặc rút các dây kết nối với máy 
 máy tính tính, dây kết nối với ổ điện. 
 2. Thông báo cho người lớn khi các dây 2.Dùng tay hoặc các vật sắc nhọn (dao, kéo, 
 kết nối ngắt khỏi máy tính hay phát tô vít, chìa khoá, bút, ) cắm vào nguồn điện 
 hiện dây điện, ổ cắm lỏng hoặc hở. hoặc các bộ phận của máy tính. 
 3. Dùng khăn mềm hoặc chổi phủi bụi để 3.Dùng khăn ướt để lau máy tính. 
 vệ sinh máy tính. 
 4. Giữ máy tính và khu vực xung quanh 4.Ăn uống quanh khu vực để máy tính. 
 luôn sạch sẽ. 3 
 5. Sạc đầy pin điện thoại thông minh, 5.Vừa sạc pin vừa sử dụng điện thoại thông 
 máy tính bảng, trước khi sử dụng. minh, máy tính bảng. 
 Bài 4: Làm việc với máy tính 
 1. Tư thế ngồi khi sử dụng máy tính 
* Khi sử dụng máy tính cần ngồi đúng tư thế và giữ đúng khoảng cách để bảo vệ sức khoẻ: 
 - Ngồi thẳng lưng, tư thế thoải mái, vai thả lỏng. 
 - Mắt hướng ngang tầm màn hình, cách màn hình khoảng 50 – 80 cm. 
 - Tay đặt ngang tầm với bàn phím. 
 - Hai chân để trên mặt sàn. 
 *Lưu ý: 
- Không nên sử dụng máy tính trong thời gian dài, nên dừng lại, nghỉ ngơi và thư giãn sau khoảng 
30 phút sử dụng máy tính. 
- Đặt máy tính ở vị trí sao cho ánh sáng không trực tiếp chiếu vào màn hình hoặc mắt. 
 2. Chuột máy tính 
* Chuột thường có nút trái, nút phải, nút cuộn. 
* Cách cầm chuột: Cầm chuột bằng tay phải, ngón trỏ đặt vào nút trái chuột, ngón giữa đặt vào 
nút phải chuột, ngón cái và các ngón còn lại giữ hai bên thân chuột. 
* Các thao tác cơ bản với chuột: 
 + Di chuyển chuột: Thay đổi vị trí của chuột đến vị trí khác. 
 + Nháy chuột: Dùng ngón trỏ nhấn nút trái chuột một lần. 
 + Nháy nút phải chuột: Dùng ngón giữa nhấn nút phải chuột một lần. 
 + Nháy đúp chuột: Dùng ngón trỏ nhấn nút trái chuột nhanh hai lần liên tiếp. 
 + Kéo thả chuột: Nhấn giữ nút trái chuột, di chuyển con trỏ chuột đến vị trí mới thì thả 
ngón tay. 
* Một số lưu ý khi làm việc với máy tính: 
 - Không nhấn nút công tắc trên thân máy để tắt máy máy tính. 
 - Không ngắt điện khi máy tính đang hoạt động. 
 - Trước khi tắt máy tính cần đóng các phần mềm đang mở. 
 - Không tự ý xoá các biểu tượng trên màn hình nền. 
 - Không di chuyển màn hình, thân máy khi máy tính để bàn đang hoạt động. 
 Bài 5: Sử dụng bàn phím 
 1. Bàn phím máy tính 
- Khu vực chính của bàn phím gồm 5 hàng phím: 
+ hàng phím số + hàng phím trên 
+ hàng phím cơ sở + hàng phím dưới + hàng phím chứa phím dấu cách 
- Cách đặt tay trên bàn phím: Khi gõ bàn phím em đặt tay ở vị trí xuất phát trên hàng phím cơ sở. 4 
- Cách đặt tay ở vị trí xuất phát: Hai ngón trỏ đặt lên hai phím có gờ (F và J), hai ngón cái đặt 
vào phím cách, các ngón khác đặt tương ứng các phím trên hàng phím cơ sở. 
- Mỗi ngón tay gõ đúng các phím phụ trách. Khi gõ xong đưa ngón tay về vị trí xuất phát trên 
hàng phím cơ sở. 
 - 
 Chủ đề 2: Mạng máy tính và Internet 
 Bài 6: Khám phá thông tin trên internet 
 1. Thông tin trên Internet 
- Khi truy cập Internet, em có thể xem tin tức và các chương trình giải trí như phim hoạt hình, 
phim truyện, ca nhạc, 
 2. Khám phá thông tin trên Internet 
- Internet là kho thông tin khổng lồ và được cập nhật thường xuyên. Khi cần chúng ta có thể tìm 
thông tin trên Internet. 
 3. Thông tin phù hợp trên Internet 
- Thông tin trên Internet rất đa dạng và phong phú nhưng cũng có những thông tin không chính 
xác hoặc khó hiểu với các em. Một số thông tin còn có nội dung xấu hoặc doạ nạt khiến các em 
lo lắng, sợ hãi. 
- Khi sử dụng Internets, các em phải được thầy cô hoặc bố mẹ cho phép, hướng dẫn. 
 Chủ đề 3: Tổ chức lưu trữ, tìm kiếm và trao đổi thông tin 
 Bài 7: Sắp xếp để dễ tìm 
 1. Sắp xếp hợp lí 5 
- Sắp xếp các đồ vật hợp lí để dễ dàng hơn trong việc quản lí và tìm kiếm. 
- Sắp xếp các đồ vật hợp lí sẽ giúp các em tìm kiếm được nhanh hơn nhờ vào việc tìm kiếm theo 
quy tắc sắp xếp. 
 2. Sắp xếp theo yêu cầu 
- Sắp xếp là việc phân loại đồ vật, dữ liệu vào các nhóm sao cho đồ vật, dữ liệu trong mỗi nhóm 
có một số đặc điểm chung. 
 Bài 8: Sơ đồ hình cây. Tổ chức thông tin trong máy tính. 
 1. Sơ đồ hình cây 
- Sơ đồ hình cây là một loại sơ đồ đơn giản, dễ sử dụng. Sơ đồ hình cây bắt đầu với một “gốc”, 
phân thành các nhánh. Mỗi nhánh lại phân thành các nhánh con hoặc lá, 
 2. Tệp, thư mục, ổ đĩa trong máy tính 
- Tệp: Thông tin trong máy tính được lưu trữ thành các tệp (tệp văn bản, tệp hình ảnh, tệp 
video, ). Mỗi tệp đều có tên, biểu tượng. 
- Thư mục: Các tệp được sắp xếp trong các thư mục để dễ quản lí và tìm kiếm 
 + Mỗi thư mục có tên riêng và biểu tượng của thư mục thường là hình kẹp giấy. 
 + Một thư mục có thể chứa các thư mục khác gọi là các thư mục con 
 + Các thư mục con trong cùng thư mục không được trùng tên. 
- Ổ đĩa: Các thư mục và tệp được lưu trũ trong các ổ đĩa. 
 + Ổ đĩa thường được đặt tên là C, D, E, 
 + Ổ đĩa còn gọi là thư mục gốc. 
 Bài 9: Thực hành với tệp và thư mục trong máy tính 
 1. Mở và tìm hiểu cấu trúc của một thư mục 
Bước1: Nháy đúp chuột vào biểu tượng This PC trên màn hình nền 
Bước 2: Nháy chuột vào This PC ở khung bên trái, quan sát ở khung bên phải 
 Nháy đúp chuột vào 1 ổ đĩa ở khung bên phải, quan sát để xem bên trong ổ đĩa chứa 
gì. 6 
 2. Tạo một thư mục mới 
Bước 1: Trong khung bên trái của cửa sổ This PC, em nháy chuột vào 1 ổ đĩa. 
Bước 2: Trong dải lệnh Home, chọn lệnh New Folder 
Bước 3: Gõ tên thư mục, nhấn phím Enter để kết thúc. 
 3. Đổi tên thư mục 
Bước 1: Nháy chuột vào thư mục cần đổi tên để chọn 
Bước 2: Trong dải lệnh Home, chọn lệnh Rename 
Bước 3: Gõ tên mới, nhấn phím Enter để kết thúc. 
 4. Xoá thư mục 
Bước 1: Nháy chuột vào thư mục cần xoá để chọn 
Bước 2: Trong dải lệnh Home, chọn lệnh Delete (hoặc nhấn phím Delete trên bàn phím) 
 Chủ đề 4: Đạo đức, pháp luật và văn hoá trong môi trường số 
 Bài 10: Bảo vệ thông tin khi dùng máy tính 
 1. Lưu trữ, trao đổi thông tin nhờ máy tính 
- Tuỳ mục đích sử dụng của mỗi ngươi (học tập, làm việc, giải trí, ) nhiều thông tin cá nhân 
của em và gia đình có thể lưu trữ trong máy tính 
 Ví dụ: Họ tên, địa chỉ, ngày sinh, mật khẩu, thông tin ngân hàng, giọng nói, giọng hát, số 
điện thoại, ảnh, video, 
- Thông tin lưu trữ trong máy tính có thể được trao đổi nhờ thiết bị lưu trữ hoặc qua Internet. 
 2. Bảo vệ thông tin khi giao tiếp qua máy tính 
- Em có thể sử dụng máy tính để trò chuyện, gửi thư, gửi tệp, đến người khác. Trong quá trình 
trao đổi, thông tin có thể sẽ bị lộ ra bên ngoài nếu chúng ta không có ý thức bảo vệ. 7 
- Bảo vệ thông tin cá nhân và gia đình bằng cách: 
 + Không cung cấp tên và địa chỉ cho người lạ. 
 + Không gửi và nhận tệp từ người không quen biết. 
 + Bảo vệ mật khẩu khi dùng máy tính. 
 Chủ đề 5: Ứng dụng tin học 
 Bài 11: Bài trình chiếu của em 
- Phần mềm trình chiếu PowerPoint 
- Khởi động: Nháy đúp chuột vào biểu tượng của phần mềm . 
- Thêm một trang chiếu mới: Trong dải lệnh Home nháy chuột vào nút lệnh New Slide 
- Thêm hình ảnh minh hoạ: 
 + B1: Vào dải lệnh Insert nháy chuột vào nút lệnh Picture 
 + B2: Trong cửa sổ Insert Picture, chọn thư mục chứa tệp hình ảnh. 
 + B3: Chọn tệp hình ảnh muốn chèn. 
 + B4: Nháy chuột vào nút Insert. 
* Lưu ý: 
- Nhấn phím F5 (hoặc nháy chuột vào nút Slide Show ) để trình chiếu toàn màn hình. 
- Nhấn phím để chuyển sang trang chiếu tiếp theo. 
- Nhấn phím  để quay lại trang chiếu trước. 
- Nhấn phím Esc để tắt chế độ trình chiếu. 
- Nếu gõ sai, nhấn phím Backspace để xoá kí tự bên trái con trỏ soạn thảo. 
- Lưu bài trình chiếu: 
 + B1: Trong bảng chọn File, chọn lệnh Save. 
 + B2: Trong cửa sổ Save as hiện ra, Chọn thư mục muốn lưu tệp. 
 + B3: Nhập tên tệp ở ô File name. 
 + B4: Nháy chuột vào nút Save để lưu. 
 Bài 13: Luyện tập sử dụng chuột 
- Phần mềm luyện tập sử dụng chuột Basic Mouse Skills. 
- Khởi động: Nháy đúp chuột vào biểu tượng 
- Phần mềm có các bài tập theo 5 mức: 8 
 + Mức 1: Luyện thao tác di chuyển chuột. 
 + Mức 2: Luyện thao tác nháy chuột. 
 + Mức 3: Luyện thao tác nháy đúp chuột. 
 + Mức 4: Luyện thao tác nháy nút phải chuột. 
 + Mức 5: Luyện thao tác kéo thả chuột. 
- Nhấn phím N: chuyển sang mức tiếp theo. 
- Nhấn phím F2: luyện tập lại từ đầu. 
- Nhấn phím Q: kết thúc luyện tập. 
 Chủ đề 6: Giải quyết vấn đề với sự trợ giúp của máy tính 
 Bài 14: Em thực hiện công việc như thế nào? 
 1. Thực hiện công việc theo từng bước 
- Có nhiều công việc được thực hiện theo từng bước, mỗi bước là một việc nhỏ và các bước phải 
được sắp xếp theo một thứ tự nhất định. 
 2. Chia một việc thành những việc nhỏ hơn 
- Một việc có thể chia thành những việc nhỏ hơn. 
- Chia một việc thành những việc nhỏ giúp chúng ta dễ hiểu và dễ thực hiện. 
 Ví dụ: Việc đánh răng có thể thực hiện theo 5 bước, mỗi bước là một việc nhỏ, các bước 
được sắp xếp theo một thứ tự nhất định: 
1. Chuẩn bị 2. Lấy kem đánh răng 3. Chải răng 
 4. Súc miệng 5. Rửa sạch bàn chải 
- Việc chải răng lại có thể chia thành các việc nhỏ hơn: 
 1. Chải răng cửa 2. Chải răng hàm trái 3. Chải răng hàm phải 
 Bài 15: Công việc được thực hiện theo điều kiện 
 1. Công việc tuỳ thuộc vào điều kiện 
- Có những công việc được thực hiện hay không tuỳ thuộc vào một điều kiện nào đó có xảy ra 
hay không. 
 Ví dụ: Gặp cô giáo, em nói “Em chào cô” 
 Bút hết mực, em thay ruột bút mới. 
 2. Sử dụng cách nói “Nếu thì ” 
 Nếu thì 
Ví dụ: + Nếu đèn tín hiệu giao thông chuyển sang màu đỏ thì em phải dừng lại. 
 + Nếu đang sử dụng máy tính em phát hiện mùi khét từ dây điện thì em cần chạy ra 
ngoài và báo cho người lớn. 
 Bài 16: Công việc của em và sự trợ giúp của máy tính 9 
 1. Công việc của em 
- Để thực hiện tốt một việc, trước tiên cần xác định những gì đã có và kết quả cần đạt được của 
việc đó là gì. 
- Công việc được chia thành những việc nhỏ hơn, có những việc được thực hiện trên máy tính. 
 2. Thực hành “Giải quyết vấn đề với sự trợ giúp của máy tính” 
- Khởi động phần mềm trình chiếu PowerPoint. 
- Tạo 6 trang chiếu theo gợi ý sau (gõ chữ không dấu) 
- Chèn hình ảnh minh hoạ để trang chiếu sinh động hơn. 
- Lưu tệp trình chiếu với tên Du an trong hoa.