Giáo trình Tin học Lớp 3,4,5 - Nguyễn Thu Hiền

NGUYEN THU HIEN – THPT LÊ THÁNH TÔNG 
TIN HỌC TIỂU HỌC (LỚP 3, 4, 5) 
Giáo Trình Giới Thiệu Máy Tính Cơ Bản Dành Cho Học Sinh Tiểu Học 
NGUYEN THU HIEN – THPT LÊ THÁNH TÔNG 
I. KHÁI NIỆM 
Trong cuộc sống, có rất nhiều hoạt động sản xuất và giải trí khác nhau. Với 
sự phát triển vũ bão của khoa học công nghệ, nhằm phục vụ tốt nhất cho 
hoạt động sản xuất – giải trí vui chơi, loài người đã tạo ra rất nhiều công cụ 
phức tạp và mang trình độ khoa học kỹ thuật cao. 
Trong số các công cụ mà con người tạo ra, công cụ có lẽ có nhiều ứng dụng 
nhất chính là máy tính. Máy tính được sử dụng trong các văn phòng, tính 
toán, ngành hàng không và vũ trụ, đồ họa 2D và 3D, công nghiệp giải trí 
(như trò chơi điện tử, phim, ca nhạc .v.v.), ngành vật lý, y học, giáo dục, 
quốc phòng an ninh, .v.v. 
Dường như máy tính là công cụ mạnh mẽ để ứng dụng vào đời sống, máy 
tính được phân ra thành nhiều chủng loại nhằm phục vụ cho từng mục đích 
khác nhau. 
Chốt lại – Máy tính chính là: 
Máy tính là thiết bị điện tử thông minh có khả năng tính toán, được 
ứng dụng nhiều trong đời sống hàng ngày 
NGUYEN THU HIEN – THPT LÊ THÁNH TÔNG 
 Máy tính hiện nay có khả năng xử lý hàng tỷ phép tính mỗi giây trở lên 
II. Phân loại máy tính 
1. Máy tính để bàn 
Còn được gọi là “máy tính cây” (tên tiếng anh là: Desktop Computer) là loại 
máy tính khi sử dụng thường cố định ở một nơi. 
Hình 1.1 Một chiếc máy tình để bàn 
Về cơ bản, máy tính để bàn gồm: 
a. Cây máy tính 
b. Màn hình 
c. Bàn phím 
d. Chuột 
Ngoài ra còn có thể có nhiều thiết bị khác nữa tùy vào nhu cầu sử dụng của 
người dung. 
NGUYEN THU HIEN – THPT LÊ THÁNH TÔNG 
2. Laptop (Máy tính xách tay) 
Là loại máy tính rất thuận tiện khi di 
chuyển. Laptop có tính cơ động cao nên 
được nhiều người chọn mua. 
Ngoài ra trong quá trình sử dụng laptop, 
người dùng có thể kết hợp với các thiết bị 
hỗ trợ khác như chuột máy tính, bảng vẽ, 
loa .v.v. 
3. Điện thoại thông minh (Smartphone) 
Tuy là điện thoại nhưng cũng được coi là một chiếc máy tính 
Điện thoại thông minh có kích cỡ nhỏ gọn, 
hiện tại trên thị trường đa phần điện thoại 
thông minh có kích thước to hơn bàn tay 
người trưởng thành. 
Với điện thoại thông minh, gần như mọi thao 
tác sử dụng đều thông qua màn hình cảm 
ứng. 
Điện thoại thông minh có nhiều chức năng, 
không chỉ nghe nói đọc viết như điện thoại 
xưa mà còn có thể đọc báo, nghe nhạc, chơi 
game, xem phim, làm việc .v.v. 
 Hình 3.1 Một mẫu điện thoại 
thông minh 
NGUYEN THU HIEN – THPT LÊ THÁNH TÔNG 
4. Máy tính bảng (Tablet) 
Với kích cỡ to hơn điện thoại thông minh, máy tính bảng là một công cụ 
mạnh mẽ và có tính cơ động cao. Cũng giống như điện thoại thông minh, 
người dùng điều khiển thông qua màn hình cảm ứng. 
Hình 4.1 Một chiếc máy tính bảng 
NGUYEN THU HIEN – THPT LÊ THÁNH TÔNG 
5. Máy Trạm (Workstation) 
Máy trạm chính là loại máy tính cao cấp, chuyên sử dụng để tính toán, mô 
phỏng, thiết kế đồ họa 2D và 3D và sử dụng vào những công việc đòi hỏi 
nhiều tính toán. 
Máy trạm thường được các doanh nghiệp, công ty, tập đoàn sử dụng để 
phục vụ cho công việc. Tuy nhiên, nếu bạn chỉ là một cá nhân bạn vẫn có 
thể mua về và sử dụng. 
Hình 5.1 Một cây máy trạm với sức mạnh tính toán khủng khiếp 
NGUYEN THU HIEN – THPT LÊ THÁNH TÔNG 
6. Máy chủ (Server) 
Là loại máy tính luôn được kết nối với mạng máy tính hoặc internet hoặc cả 
hai. Máy chủ được cài đặt các phần mềm, lưu trữ các thông tin và các máy 
tính khác có thể truy cập vào máy chủ để sử dụng phần mềm và truy cập 
thông tin được lưu trữ trên máy chủ. 
Hình 6.1 Máy chủ (server) 
7. Siêu máy tính 
Là loại máy tính có khả năng và tốc độ tính toán cực cao, thường được sử 
dụng bởi các nhà khoa học nhằm mô phỏng, tính toán. 
Frontier – siêu máy tính mạnh nhất thế giới của Hoa Kỳ, có khả năng tính 
toán tới 10 nghìn triệu tỷ phép tính trong vòng 1 giây!!! 
NGUYEN THU HIEN – THPT LÊ THÁNH TÔNG 
Hình 7.1 Frontier – Siêu máy tính hàng đầu thế giới của Hoa Kỳ 
Sau đây là danh sách 8 siêu máy tính mạnh nhất thế giới (khoảng năm 
2022 – 2023) 
Chú thích: 1 petaflop = 10 triệu tỷ phép tính trong một giây 
• Frontier – Hoa Kỳ - Có khả năng tính toán ít nhất: 
1.000.000.000.000.000.000 phép tính trong vòng một giây 
• Fugaku – Nhật Bản – Có khả năng tính toán 537.212 petaflop 
• Lumi – Phần Lan 
• Summit – Hoa Kỳ - Có khả năng tính toán 200.795 petaflop 
• Sierra – Hoa Kỳ - Có khả năng tính toán 125.712 petaflop nếu chạy 
hết công suất 
• Sunway TaihuLight - Trung Quốc – Có khả năng tính toán 125.436 
petaflop nếu chạy hết công suất 
NGUYEN THU HIEN – THPT LÊ THÁNH TÔNG 
• Perlmutter - Hoa Kỳ - Có khả năng tính toán 89.795 petaflop nếu 
chạy hết công suất 
• Selene – Hoa Kỳ - Có khả năng tính toán 79.215 petaflop nếu chạy 
hết công suất 
8. Máy tính lượng tử 
Là loại máy tính đặc biệt, hoạt động dựa trên vật lý lượng tử. Đây là loại 
máy tính có cấu tạo, thành phần và cách hoạt động khác hoàn toàn với các 
máy tính thông thường. 
Ghi chú: Mọi vật chất trong vũ trụ được cấu tạo từ các hạt cực nhỏ mang 
tên nguyên tử. Nguyên tử không thể nhìn thấy bằng mắt thường và cực kỳ 
nhỏ. Vật lý lượng tử là môn khoa học nghiên cứu những vật chất nhỏ hơn 
hạt nhân (hạt nhân là một hạt cấu tạo nên nguyên tử) 
Ngoài ra còn có các loại máy tính khác nữa như: 
• Máy tính cầm tay 
• Máy tính mini 
NGUYEN THU HIEN – THPT LÊ THÁNH TÔNG 
• .v.v. 
Tổng kết: Máy tính có các kiểu loại gồm có: 
• Máy tính để bàn (Desktop Computer) 
• Máy tính xách tay (laptop) 
• Máy tính bảng 
• Điện thoại thông minh (Smartphone) 
• Máy trạm (Workstation) 
• Máy chủ (Server) 
• Siêu máy tính (Supercomputer) 
• Máy tính lượng tử 
• Máy tính mini 
• Máy tính cầm tay 
• .v.v. 
III. Thiết bị đầu vào (Input Device) và thiết bị 
đầu ra (Output Device) 
Trong quá trình sử dụng máy tính, tùy vào nhu cầu mà chúng ta sẽ có các 
thiết bị đi kèm. 
Trong quá trình sử dụng máy tính, để điều khiển máy tính cần có các thiết 
bị đầu vào và để cho ra kết quả mong muốn cần có thiết bị đầu ra. Lấy ví dụ 
như sau: 
Khi chúng ta tạo một văn bản bằng máy tính, chúng ta cần sử dụng bàn 
phím để viết, chuột để điều khiển một số tính năng – Như vậy, bàn phím và 
chuột chính là thiết bị đầu vào (input device) 
Khi chúng ta xem phim trên máy tính, màn hình hiển thị cho chúng ta bộ 
phim – Như vậy, màn hình chính là thiết bị đầu ra (output device) 
1.Thiết bị nhập (Input Device) 
NGUYEN THU HIEN – THPT LÊ THÁNH TÔNG 
Là thiết bị giúp người giao tiếp với máy tính, có chức năng đưa thông 
tin, lệnh cho máy tính xử lý 
Ví dụ: 
• Bàn phím 
• Chuột 
• Bút cảm ứng 
• .v.v. 
 Ảnh 1.1 Bàn phím máy tính 
Ảnh 1.3 Chuột máy tính 
2. Thiết bị đầu ra (output device) 
Là thiết bị giúp máy tính giao tiếp với con người, có chức năng hiển 
thị kết quả công việc cho con người 
Ảnh 1.2 Bàn phím máy tính 
NGUYEN THU HIEN – THPT LÊ THÁNH TÔNG 
Ví dụ: 
• Màn hình 
• Loa 
• Máy in 
• Camera 
• .v.v. 
IV. Cách Máy Tính Hoạt Động 
Ghi chú: 
• CPU: Bộ não của máy tính 
• RAM: Nơi lưu trữ dữ liệu tạm thời 
• Ổ cứng: Nơi lưu trữ dữ liệu chính 
Chú ý: Vì đây là tài liệu cho học sinh tiểu học nên phần mô tả cách máy tính 
hoạt động được giản lược đi rất nhiều để các em hiểu bài. 
Trên thực tế máy tính hoạt động phức tạp hơn nhiều nếu đi vào chi tiết 
Ảnh 2.1 Màn hình máy tính 
NGUYEN THU HIEN – THPT LÊ THÁNH TÔNG 
Cách máy tính hoạt động: 
Thiết bị đầu vào được người dùng điều khiển, thiết bị đầu vào sẽ gửi 
tín hiệu điều khiển (dòng điện) vào máy tính, máy tính có CPU sẽ tính 
toán và đưa tín hiệu kết quả (dòng điện) ra thiết bị đầu ra 
Tuy nhiên một số máy tính khác sẽ hoạt động theo cách khác, đây chỉ 
là sơ lược hoạt động của máy tính để bàn, laptop, điện thoại thông 
minh