Đề tài Giúp giáo viên thực hiện tốt quy trình, nội dung và phương pháp dạy học Tập đọc Lớp 3

PHẦN THỨ NHẤT: ĐẶT VẤN ĐỀ
	Tập đọc là một phân môn của Tiếng việt có vai trò hết sức quan trọng trong việc rèn đọc cho học sinh tiểu học. Đây là một trong bốn khả năng cơ bản mà môn Tiếng việt ở tiểu học cần đạt tới. Ngoài việc cung cấp cho học sinh những hiểu biết, đời sống tự nhiên xã hội, con người. Tập đọc còn có nhiệm vụ rèn cho học sinh khả năng đọc đúng, tiến tới đọc thông thạo đến đọc - hiểu. Mặc dù ở góc độ nào học sinh vẫn phải hiểu một văn bản, hiểu nội dung trong quá trình đọc, đồng thời cũng là đích của việc đọc. Do đó viêc rèn đọc và giúp giáo viên thực hiện tốt quy trình, nội dung và phương pháp dạy Tập đọc ở Lớp 3 là một yêu cầu hết sức quan trọng đã và đang được rất nhiều các bạn đồng nghiệp quan tâm.
	Việc rèn đọc theo hướng hiểu nhằm phát triển các năng lực trí tuệ và phát huy tích cực hoạt động của học sinh. Dạy học sinh những thao tác tư duy cơ bản, dạy cách học và thói quen cần có ở bậc tiểu học.
	Thông qua môn Tiếng việt , phân môn Tập đọc học sinh còn cảm nhận cái hay cái đẹp của ngôn từ và hiểu ít nhiều về cuộc sống xung quanh.Phân môn tập đọc cung cấp cho hs những hiểu biết về tự nhiên xã hội con người , cung cấp vốn từ ,cách diễn đạt ,những hiểu biết về tác phẩm ( như đề tài , cốt truyện , nhân vật, góp phần rèn luyện nhân cách cho hs .
Bồi dưỡng cho học sinh tình yêu Tiếng việt , giàu đẹp tiếng việt ,góp phần hình thành nhân cách con người Việt Nam xã hội chủ nghĩa .
Cụ thể :Bồi dưỡng tình cảm yêu quý,kính trọng và biết ơn và có trách nhiệm đối với ông bà cha mẹ ,thầy cô,yêu trường lớp ; đoàn kết giúp đỡ bạn bè, nhân hậu.
Hình thành cho hs lòng ham muốn đọc sách khả năng cảm thụ văn học ,cảm thụ cái đẹp của Tiếng Việt và tình yêu tiếng việt .
 *Việc dạy Tập đọc ở trường Tiểu học Thị Trấn B huyện Thới Bình hiện nay chất lượng chưa cao. Tình trạng học sinh học học vẹt còn khá phổ biến: Giáo viên nhìn chung chưa thoát ly sách giáo khoa , nhất là phần hướng dẫn đọc vẫn còn diễn ra một cách chung chung, học sinh chưa hiểu văn bản đọc. 
 * Nhận thức của giáo viên còn hạn chế, chưa am hiểu hết quan điểm biên soạn sách giáo khoa, giảng dạy còn mang tính máy móc, thiếu linh hoạt, sáng tạo chưa thu hút được sự chú ý của học sinh. Trong giờ học giáo viên thường chú ý đến đối tượng học sinh khá giỏi mà quên đi số lượng học sinh yếu kém. 
 * Giáo viên thường chú ý về khâu tìm hiểu bài, xem thường việc rèn đọc cho học sinh. Do đó học sinh đọc không thông dẫn đến hiểu thông thạo và rồi các em thường hay chán nản trong giờ học Tập đọc.Từ chỗ đó dẫn tới chất lượng của việc dạy tập đọc chưa đạt hiệu quả cao.
 Vì vậy để giờ dạy tập đọc Lớp 3 đạt hiệu quả cao về chất lượng dạy học thì cần phải được “cải tiến” về quy trình , nội dung và phương pháp dạy tập đọc lớp 3 nhằm mục đích giúp giáo viên thực hiện tốt quy trình, nội dung và phương pháp dạy học Tập đọc Lớp 3.
PHẦN THỨ HAI
NHỮNG BIỆN PHÁP GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
	Tập đọc là một phân môn chiếm thời lượng nhiều nhất(2/8 tiết)Tiếng việt Lớp 3 trong mỗi tuần. Đây là một phân môn được nhiều giáo viên băn khoăn chở ngại nhất trong việc thực hiện quy trình, nội dung, phương pháp lên lớp. Từ yêu cầu đặt ra của chương trình tôi xin trao đổi để làm rõ một số biện pháp, thao tác nhằm góp phần giúp giáo viên thực hiện tốt quy trình, nội dung và phương pháp lên lớp 1giờ Tập đọc lớp 3.
Biện pháp: Cải tiến quy trình,phương pháp lên lớp 1 giờ Tập đọc lớp 3:
A.KIỂM TRA BÀI CŨ :
 - HS đọc bài tập đọc ,đọc thuộc lòng khổ thơ hoặc bài thơ,đoạn văn hoặc kể lại câu chuyện đã học tiết trước và trả lời 1-2 câu hỏi về nội dung đoạn ,bài để củng cố kỹ năng đọc – hiểu .
B.DẠY BÀI MỚI :
1) Giới thiệu bài : 
Có nhiều cách giới thiệu : Dùng tranh ảnh trong sách giáo khoa hoặc tranh ảnh có liên quan đến nội dung bài tập đọc , tạo tình huống dẫn dắt hs vào bài tập đọc, hoặc giới thiệu trực tiếp bài tập đọc .Tuy nhiên , đối với chương trình SGK mới , có thể tùy nội dung từng loại văn bản , nhất là văn bản mới được đưa vào dạy ở chương trình bài tập đọc ,giáo viên lựa cần chọn nội dung giới thiệu phù hợp với mục tiêu cần đạt của bài .
2) Luyện đọc : 
So với quy trình lớp 3 trước đây , bước luyện đọc thường kết hợp với tìm hiểu bài . Qúa trình lên lớp của giáo viên giảng dạy xong đoạn nào là luyện đọc lại đoạn đó .Đối với lớp 3 chương trình mới bước luyện đọc nhằm giúp học sinh đọc “đúng ”là chủ yếu .Nội dung đọc bao gồm : Luyện đọc từ khó , câu có yếu tố khó đọc ,đoạn khó đọc kế hợp luyện đọc với giải nghĩa từ . Nội dung trên được tiến hành theo thứ tự như sau :
a) Giáo viên đọc toàn bài : 
Hoạt động đọc mẫu của giáo viên phải được kết hợp chặt chẽ với việc nghe và đọc thầm của học sinh .Giáo viên hướng dẫn học sinh đọc các từ khó ,nghe để hiểu câu ,đoạn khó đọc và phát hiện giọng đọc của từng câu ,đoạn và cả bài ; nghe để phát hiện từ khó cần hiểu cao hơn là nắm được nội dung bài tập đọc .
b) Giáo viên hướng dẫn hs đọc đúng từ khó : 
Nhiều hình thức hướng dẫn hs đọc cá nhân từng câu, kết hợp luyện đọc đúng các từ ngữ khó như: HS đọc nối tiếp từng câu trong mỗi đoạn theo chỉ định của giáo viên . HS đọc cá nhân từng câu , các em còn phải đọc thầm theo dõi phát hiện những từ ngữ khó đọc để GV hướng dẫn hs đọc đúng . Cũng có thể tùy theo trình độ của hs , giáo viên có thể dự phòng từ khó đọc để rèn đọc cho học sinh trước khi đọc câu .
+ Đọc từng đoạn trong nhóm : 
Đây là hình thức mới so với hướng dẫn luyện đọc trước đây, việc luyện đọc cá nhân từng đoạn theo nhóm giải quyết số lượng hs được rèn đọc nhiều hơn .Do vây , yêu cầu gv phải tổ chức quán xuyến đọc của các nhóm cho tốt . Cần bố trí số lượng hs phù hợp các đoạn , không bố trí nhóm quá đông , tránh tình trạng chỉ có một số em khá ,giỏi đọc các khác nghe theo. Tùy thời gian hướng dẫn đọc trong nhóm nhiều hay ít .
+ Thi đọc giữa các nhóm : 
Đây là kết quả rèn đọc “đọc đúng ” của hs sau khi kết hợp nhiều hình thức và iện pháp rèn đọc. Có nhiều hình thức tổ chức thi đọc : Cá nhân , đồng thanh,. từng đoạn hoăc cả bài ; thi tiếp sức “truyền điện ”; đọc phân vai .
+ Cả lớp đọc đồng thanh : ( một đoạn hoặc cả bài ). Đọc đồng thanh được tiến hành sau khi đã được rèn đọc cá nhân ,đọc nhóm  khi đọc đồng thanh giáo viên yêu cầu hs phát âm lượng vừa đảm bảo tốc độ đọc chung của cả lớp , tránh một số em đọc quá to hoặc hét đọc quá nhỏ .Việc đọc đồng thanh không áp dụng đối với văn bản có nội dung buồn và một số văn bản thông thường .
3)Tìm hiểu bài : 
GV phải thấy rằng tìm hiểu bài không những hướng dẫn hs trả lời các câu hỏi mà thông qua tìm hiểu bài còn rèn kỹ năng đọc thầm cho hs nên ngoài việc xác đinh cho hs biết câu đọc , đoạn hay khổ thơ nào ? Đọc để biết ,hiểu , nhớ điều gì /.
Đối với nội dung tìm hiểu bài , thông thường gv dựa vào câu hỏi cuối bài tập đọc .Tuy nhiên, trong thực tế không phải hs nào cũng có thể nắm và trả lời đúng theo yêu cầu . Do vậy, giáo viên cần chú ý dẫn dắt ,gợi mở điều chỉnh cho sát đối tượng hs , tạo điều kiện cho mỗi đối tượng hs đều được làm việc , có như thế giáo viên mới nắm được kết quả “đọc –hiểu ” của hs trong dạy học .
4) Luyện đọc lại toàn bài và rèn luyện học thuộc lòng ( nếu có )
a) Luyện đọc lại toàn bài :
- GV đọc diễn cảm từng đoạn hoặc cả bài . GV lưu ý về giọng điệu chung của đoạn hoặc cả bài ,những câu cần chú ý .Đối với hs lớp 3 , đọc diễn cảm chưa là yêu cầu bắt buộc .Do đó tùy trình độ cụ thể , GV có thể xác định mức độ cho phù hợp .
- Từng hs hoặc nhóm thi đọc .GV uốn nắn cách đọc .
- Đây chính là bước kiểm tra cuối cùng của việc rèn kỹ năng đọc cho hs sau khi được “đọc đúng ” và ‘đọc – hiểu ” .Vì vậy, luyện đọc lại phải đạt yêu cầu cao hơn so với bước luyện đọc trước đó . HS khá ,giỏi có thể giúp hs đọc diễn cảm từng đoạn, bài.
b) Hướng dẫn hs luyện học thuộc lòng ( theo yêu cầu SGK)
Nếu trước đây là tập đọc có những yêu cầu học thuộc lòng được giáo viên viết lên bảng lớp hoặc bảng phụ để rèn đọc thuộc lòng theo cách xóa dần bảng , thì hiện nay gv chỉ cần ghi các từ gợ ý làm “điểm tựa ’giúp hs đọc thuộc lòng từng khổ thơ hoặc đoạn thơ hoặc cả bài thơ.Việc dẫn các từ làm “điểm tựa ’’ giáo viên tiến hành luyện đọc thuộc lòng như trước đây .
5) Củng cố ,dặn dò : 
- Lưu ý về nội dung bài , cách đọc , nhận xét giờ học và dặn dò hs công việc làm ở nhà .
 So với quy trình tập đọc lớp 3 trước đây cũ về nội dung yêu cầu luyện đọc không thay đổi lớn . Nhưng phải thấy rằng , quy trình dạy tập đọc lớp 3 chương trình mới được cụ thể hóa bằng các bước đi cụ thể , tạo điều kiện thuận lợi cho gv tổ chức hoạt động học cho hs mang tính tích cực . Đây là điều có ý nghĩa trong việc thực hiện đổi mới phương pháp dạy học theo hướng tích cực hóa hoạt động của hs .
Cùng với việc trao đổi rõ nội dung , quy trình phương pháp dạy Tập đọc đã được nêu trên , một vấn đề đang được đông đảo giáo viên quan tâm đó là việc ghi bảng như thế nào ? ( ghi bảng của một tiết tập đọc gồm 2 nội dung chủ yếu ) đó là : Luyện đọc và tìm hiểu bài 
Giáo viên chọn nội dung gì ghi ở phần luyện đọc : ghi từ , cụm từ , câu ,đoạn hoặc khổ thơ cần hướng dẫn đọc . Tuy nhiên không phải tất cả phải ghi lên bảng mà có thể rèn đọc ngay trong SGK . Trường hợp cần thiết đối với tập đọc phân vai khi đọc GV có thể ghi thêm giọng đọc của đoạn hoặc từng nhân vật trong bài tập đọc .Phần tìm hiểu bài : ghi từ ngữ cần tìm hiểu , từ có vai trò “chủ chốt” chi tiết hình ảnh nổi bật,hoặc ý chính của đoạn , của bài , nhằm giúp hs hiểu nội dung nghệ thuật của bài tập đọc .
 Cần lựa chọn một cách thích hợp để ghi bảng . Ghi bảng ngắn gọn súc tích , bảo đảm tính khoa học và mang tính sư phạm .Hình thức trình bày đảm bảo khoa học thẩm mĩ, có tác dụng giáo dục HS.Việc ghi bảng cần được kết hợp nhịp nhàng với tiến trình dạy học nhằm đem lại hiệu quả trực qua tốt nhất .
Theo tôi thiết nghĩ ,để dạy tốt một giờ Tập đọc hay rèn đọc tốt cho hs trước hết GV cần có những biện pháp sau :
Biện pháp 1: GV cần nắm rõ :
Quan điểm biên soạn của SGK , cái đổi mới nhất là quan điểm dạy giáo tiếp .Đây là quan điểm hay phù hợp với lứa tuổi hs . Ở lớp 3 các em lại tiếp tục giao tiếp trong các môi trường hoạt động lứa tuổi . SGK TV3 tiếp tục lấy nguyên tắc dạy giao tiếp làm định hướng cơ bản . Quan điểm dạy giao tiếp được thể trên cả hai phương diện nội dung và phương pháp dạy học . 
Về nội dung: Tiếng việt 3 dạy hs các kỹ năng làm việc và giao tiếp cộng đồng .
Về phương pháp dạy học , các kỹ năng nói trên được dạy thông qua nhiều bài tập mang tính tình huống phù hợp với những tình huống giao tiếp tự nhiên .
 Vì vậy việc dạy “ học ăn, học nói ’’ là rất cần thiết . Thông qua việc dạy tiếng việt như phân môn tập đọc để dạy hs giao tiếp sao cho lịch sự , hợp lý ,đúng mực , bộ SGK mới tổ chức rèn kỹ năng sử dụng tiếng việt cho hs thông qua phân môn tập đọc .
Biện pháp 2: GV cần nắm chắc :
1. Yêu cầu kỹ năng đọc :
Tập đọc rèn cho hs kỹ năng đọc (đọc thành tiếng , đọc thầm, đọc hiểu , đọc diễn cảm ) nghe và nói . Bên cạnh đó thông qua hệ thống bài học theo chủ điểm và những câu hỏi , những bài tập khai thác về nội dung bài đọc , phân môn tập đọc cung cấp cho hs những hiểu biết về tự nhiên , xã hội và con người , cung cấp vốn từ , cách diễn đạt , những hiểu biết về tác phẩm văn học ( như đề tài , cốt truyện , nhân vật,) từ đó rèn luyện nhân cách cho hs .
 Việc làm được tiến hành như sau :
2. Hướng dẫn tìm hiểu kỹ năng đọc :
a) Đọc thành tiếng : là đọc to. Phát âm đúng rõ ràng , ngắt nghỉ hơi hợp lý, tốc độ đọc vừa phải không đọc quá to hay lí nhí ) 
- Tốc độ đọc vừa phải ( không ê-a,ngắc ngứ hay liếng thoắng ) đạt yêu cầu tối thiểu 70 tiếng /1 phút .
b) Đọc thầm : Đọc không thành tiếng , không mấp máy môi .
c) Đọc hiểu : Đọc để hiểu được nghĩa của từ trong văn cảnh và nắm được các câu , đoạn và nội dung bài .
- Có khả năng trả lời ( nói hoặc viết )đúng các câu hỏi liên quan đến nội dung từng đoạn hay toàn bài đọc ,phát biểu ý kiến của bản thân về một nhân vật hoặc một vấn đề trong bài đọc .
- Nghe và nắm được cách đọc đúng các từ ngữ , câu đoạn , bài 
- Nghe hiểu và có khả năng nhận xét ý kiến của bạn .
d) Đọc diễn cảm : Là đọc hay , biết nhấn giọng các từ gợi tả , gợi cảm , giọng đọc thay đổi phù hợp nội dung bài , từng nhân vật trong bài , lôi cuốn người nghe .Đối với lớp 3 ,đọc diễn cảm chưa phải là yêu cầu bắt buộc .Xong cũng cần khuyến khích hs đối tượng khá, giỏi .
3. Gây hứng thú trong giờ học : Muốn rèn đọc tốt thì việc gây hứng thú trong giờ học là quan trọng , nhất là hs đọc yếu , phải khích thích các em ham mê đọc . Việc gây hứng thú trong giờ học chính là việc đọc mẫu của GV . GV đọc phải thật diễn cảm , có hồn trong lời đọc để lộ tả được cái hay , cái đẹp trong mỗi bài văn , bài thơ, câu chuyện , các em thích đọc ,thích khám phá .
Tổ chức tiết dạy dưới nhiều hình thức phù hợp đối tượng hs.
Biện pháp 3: Phân loại hs trong dạy học , đây là việc rất qua trọng .
Loại 1: Đọc yếu ( ngọng nhiều từ : r thành g, v thành d, t thành c, )
Loại 2: Đọc bình thường 
Loại 3: Đọc tốt 
Lớp 3 tốc độ đọc thầm nhanh hơn lớp 2
Cách rèn 3 loại hs này như sau :
a)Đối với hs đọc yếu : 
Không nên ép hs đọc nhiều . 
Trong phương pháp mới phân môn tập đọc có nối tiếp câu . Đây là lúc rèn đọc tốt nhất cho hs đọc từng câu trong mỗi đoạn .
- Kết hợp với PHHS mua các quyển truyện thiếu nhi để các đọc tốt hơn .Hoặc liên hệ thư viện nhà trường mượn những quyển truyện tranh để các em luyện đọc trong những giờ ra chơi.
b) Đối với hs đọc bình thường : Tâm lý các em ngại thể hiện , GV khuyến khích hs như khen , cho các em điểm các em kịp thời để các em bạo dạn hơn . Ngoài ra, các em tham gia đóng vai hoặc kể chuyện để lôi cuốn hs thích học .
c) Đối với hs đọc tốt : Tâm lý các em thích bộc lộ , tự tin GV khuyến khích các em ở mức độ cao hơn như đọc diễn cảm , đọc phân vai . Lấy các em là nhân tố phát triển thêm.
PHẦN THỨ BA
KẾT QUẢ VÀ VIỆC PHỔ BIẾN ỨNG DỤNG
Qua 1 năm thực nghiệm với việc làm trên cả khối 3 đơn vị trường chúng tôi thấy giờ dạy tập đọc hoạt động dạy học giữa cô và trò đầu nhẹ nhàng thoải mái . HS rất
say mê học tập tự nhiên tích cực đạt hiệu quả cao.
Lớp thực nghiệm
Tổng số hs
Chất lượng đọc
Ghi chú
Khi chưa áp dụng
Qua 1 năm áp dụng
G
K
TB
Y
G
K
TB
Y
3A
21/9
2/1
3/3
11/4
5/1
3/2
3/2
14/4
1/1
3B
21/8
2/1
3/2
11/2
5/3
3/1
5/2
12/5
1/
3C
28/8
5/2
6/1
10/2
7/3
6/2
8/3
13/2
1/1
3D
18/6
3/1
4/2
7/1
4/2
4/1
5/3
9/2
0
Tổng
88/31
12/5
16/8
39/9
21/9
16/6
21/10
48/13
3/2
Từ những kết quả đạt được như trên , năm học này tổ chuyên môn khối 3 chúng tôi tiếp tục vận dụng linh hoạt những biện pháp đề xuất ở sáng kiến kinh nghiệm này vào việc dạy Tập đọc trong tất cả các lớp của tổ .
Trên đây là những việc làm cụ thể trong giờ dạy tập đọc và đó cũng là những sáng kiến mà tôi đã rút ra trong quá trình giảng dạy phân môn Tập đọc thấy rất có hiệu quả . Tôi mong nhận được sự quan tâm của các cấp lãnh đạo , bạn đồng nghiệp đọc sáng kiến kinh nghiệm này . Hãy cho tôi những lời góp ý chân thành để đề tài của tôi được hoàn chỉnh hơn . Để hs sinh tiểu học ở tất cả mọi nơi học tập có hiệu quả .
	Thới Bình , ngày 1/10 /2010
	Người viết
PHẦN NHẬN XÉT ĐÁNH GIÁ, XẾP LOẠI 
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM 	
- Tên SKKN: Một số biện pháp nhằm giúp giáo viên thực hiện tốt qui trình , nội dung và phương pháp dạy Tập đọc lớp 3 ở trường Tiểu học Thị Trấn Thới Bình A .
- Người viết SKKN : 
Trường (đối với đơn vị trực thuộc 
Phòng GD&ĐT), Tổ chuyên môn (đối với đơn vị trực thuộc Sở GD&ĐT)
Phòng GD&ĐT
(hoặc trường, trung tâm, 
đơn vị trực thuộc Sở)
Nội dung
Xếp loại
Nội dung
Xếp loại
- Đặt vấn đề
- Biện pháp
- Kết quả phổ biến, ứng dụng
- Tính khoa học
- Tính sáng tạo
- Đặt vấn đề
- Biện pháp
 - Kết quả phổ biến, ứng dụng
- Tính khoa học
- Tính sáng tạo
Xếp loại chung:
 Ngày tháng năm 200
 Hiệu trưởng
 (hoặc tổ trưởng chuyên môn)
Xếp loại chung:
 Ngày tháng năm 200
 Thủ trưởng đơn vị