Sáng kiến kinh nghiệm Những định hướng để hình thành nền học tập cho học sinh lớp 3

PHÒNG GD-ĐT – GIÁ RAI CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
TRƯỜNG TH TÂN THẠNH Độc lập –Tự do –Hạnh phúc
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM NHỮNG ĐỊNH HƯỚNG ĐỂ HÌNH THÀNH NỀN
 HỌC TẬP CHO HỌC SINH LỚP 3
 PHẦN I: LỜI NÓI ĐẦU
 Rèn luyện nền nếp là một mặt quan trọng của nhân cách, là gốc của con người Việt Nam . Việc rèn nền nếp và giáo dục cho học sinh trong nhà trường hiện nay là một trong những nhiệm vụ có ý nghĩa chiến lược vô cùng quan trọng của ngành giáo dục nói chung và nhà trường Tiểu học nói riêng. Vì thế “ Bồi dưỡng thế hệ nhân cách cho đời sau là một việc rất quan trọng và cần thiết”. Cùng với gia đình và xã hội, nhà trường có vị trí và vai trò hết sức to lớn đối với việc giáo dục, rèn luyện theo tấm gương Bác Hồ đã căn dặn.” Việt nam có trở nên tươi đẹp hay không, dân tộc Việt Nam có bước tới đài vinh quang để sánh vai với các cường quốc năm châu được hay không, chính là nhờ một phần lớn ở công rèn luyện nền nếp học tập của các em”.
Rèn luyện cho học sinh có ý nền tảng trong sạch vững chắc để tới tương lai tươi sáng rèn cho thói tự học tự sáng tạo . Trên cơ sở đó, hình thành cho các em những phẩm chất đạo đức quan trọng của người công dân Việt Nam.
Giáo dục và rèn luyện cho học sinh với môn học chính khóa giữ vai trò quan trọng nhằm góp phần hình thành, phát triển phẩm chất đạo đức cho học sinh. Cũng như các môn tiếng việt , Toán, anh vănđều có tác dụng mở mang tri thức khoa học của nhân loại và rất cần thiết cho quá trình phát triển nhân cách cho các em. Đối với các môn như: Tiếng Việt, Toán, cho đến nay đã có rất nhiều tài liệu mở rộng, hướng dẫngiúp học sinh ôn tập, thực hành nhằm củng cố kiến thức, rèn luyện kỹ năng, thái độ từ đó các em tự rèn cho mình một nhân cách tự học và sáng tạo biết kính trên nhường dưới , với thầy cô, bạn bètừ trong gia đình đến ngoài xã hội, đối với cá nhân,
đối với tập thể, cộng đồngsao cho chứng tỏ là con người có nhân cách đạo đức . Một vài kinh nghiệm nhỏ này rèn luyện nền nếp cho học sinh dưới đây của tôi không thể tránh khỏi những thiếu sót, rất mong hội đồng khoa học các cấp và các đồng nghiệp chân thành đóng góp ý kiến để sáng kiến kinh nghiệm của tôi hoàn thiện hơn.
Tôi xin chân thành cám ơn!
 PHẦN II: ĐẶT VẤN ĐỀ
- Ngày nay, nền kinh tế thị trường có sự điều tiết của nhà nước đã và đang phát huy tác dụng cùng với chủ trương mở rộng quan hệ, giao lưu Quốc tế đối với việc đầu tư cơ sở hạ tầng. Sự nghiệp giáo dục thế hệ trẻ, thế hệ hoàn toàn làm chủ nền văn minh công nghiệp hiện đại được nhà nước khẳng định “Giáo dục là quốc sách hàng đầu”. Thực hiện chủ trương xã hội hóa giáo dục – Toàn dân chăn lo giáo dục đã tạo nên trường lớp, phương tiện dạy học ngày càng đầy đủ, khang trang. Nhiều tấm gương học trò con nhà nghèo khó đạt kết quả cao trong học tập, rèn luyện nền nếp tốt. Nhưng bên cạnh đó nền kinh tế phát triển theo cơ chế thị trường đã làm nảy sinh những mặt tiêu cực trong quan hệ con người với con người do sức mạnh tàn phá của đồng tiền. Mặt khác do nhiều luồng văn hóa ngoại lai du nhập từ các nước, nhà nước chưa kiểm soát được hết, các khuynh hướng kích thích bạo lực thông qua các ấn phẩm văn hóa, sách báo đang luồn lách đến với tất cả các đối tượng trong đó có thiếu niên, học sinh. Các em đã bị ảnh hưởng, đã biểu lộ thói côn đồ, nói năng không lễ phép với thầy cô, hỗn láo với ông bà, cha mẹ, lấc cấc, sấn sổ với bạn bè, người lớn trong quan hệ giao tiếp. Nếu không tỉnh ngộ để rèn luyện tu dưỡng đạo đức truyền thống tốt đẹp thì những em học sinh đó dù được sinh trưởng trong một gia đình giàu sang, quyền thế cũng tự đánh mất nhân cách của mình trở thành những ung nhọt đang sưng tấy làm nhức nhối gia đình, xã hội.
Việc giáo dục đạo đức tác phong cho học sinh không hoàn toàn đơn giản nếu như giáo viên không chịu tìm hiểu tâm lý tình cảm, điều kiện, hoàn cảnh gia đình của từng đối tượng học sinh. Học sinh chưa ngoan, đạo đức tác phong chưa đúng xuất phát từ những nguyên nhân nào
Công tác rèn luyện đạo đức cho học sinh không đơn thuần là giáo viên chỉ dạy bảo, giáo dục qua giờ lên lớp mà đây còn là công việc quan trong trong công tác chủ nhệm của giáo viên.Nhận thức rõ tầm quan trọng này, trong nhiều năm qua, nhất là năm học này tôi đã hết sức lưu ý và đầu tư nhiều về việc rèn lời ăn, tiếng nói, cách xưng hô, ứng xử với thầy cô, gia đình, bè bạn và những người xung quanh.Lớp tôi đã có sự tiến bộ rõ rệt và đạt được những kết quả tốt trong quá trình rèn luyện đạo đức cho học sinh.
 PHẦN III: ĐẶC ĐIỂM TÌNH HÌNH
* THỰC TRẠNG :
 1). Thuận lợi :
- Được sự chỉ đạo sâu sắc của ban giám hiệu trường , đề ra kế hoạch cụ thể hàng tuần , hàng tháng, học kỳ , theo dõi kiểm tra đôn đốc thường xuyên.
- Sự kết hợp hỗ trợ kịp thời của đoàn đội , của ban chấp hành công đoàn trong nhà trường. Sự cộng tác chặt chẽ từ phía giáo viên bộ môn cùng tôi quản lý lớp . Sự quan tâm của cha mẹ học sinh và chính quyền địa phương.
 2). Khó khăn:
- Tình hình lớp còn một số ít cha mẹ học sinh chưa thật sự quan tâm đến các em. Từ đó ý thức học tập của các em chưa cao . Dẫn đến việc rèn luyện nền nếp cho các em rất khó khăn.
Lớp 3A1 với sĩ số 23/03 em, Đầu năm yếu là 23 em, 23 em với sự suy nghĩ và hoàn cảnh gia đình đều khác nhau. Chỉ có một số ít các em nhận được sự quan tâm dạy bảo theo nền nếp của gia đình còn lại hầu như các em vẫn được sự quan tâm của gia đình nhưng ở mức độ nuông chiều, thích gì cũng cho, nói năng, ăn uống chưa đúng lúc, đúng chỗ còn nói tục, học tập chưa khoa học Chưa chú ý vào việc học hay nghỉ học không có ý kiến của gia đình. Tình hình trên đã ảnh hưởng rất nhiều đến việc dạy học các môn học trên lớp nhất là việc rèn nền nếp cho các em.
Trong nhà trường Tiểu học, nhiệm vụ giáo dục đạo đức được tiến hành bằng nhiều con đường: con đường dạy và đổi mới phướng pháp dạy mới theo thời đại mới .
Vì vậy, qua việc nền nếp nói riêng và các môn học khác nói chung cùng với việc đọc các tài liệu tham khảo và kinh nghệm . Tôi đã rút ra được một số biện pháp để rèn luyện nền nếp cho học sinh giúp các em trở thành con ngoan trò giỏi. Là cháu ngoan Bác Hồ.
 PHẦN IV: CÁC BIỆN PHÁP GIẢI QUYẾT
 1. Rèn nền nếp học tập trên lớp:
* Khi cắp sách đến trường, có số ít các em đều chưa có ý thức về nền nếp trong học 
tập.
* Đến lớp học sinh được rèn nhiều kỹ năng như nghe, nói, đọc, viết. Tất cả các kỹ năng đó được rèn luyện thường xuyên trở thành thói quen, thành nền nếp trong học tập.
Ví dụ: trong giờ tập đọc học sinh khi chưa rõ ràng ,phân tích tiếng hay luyện nói đều theo hiệu lệnh của giáo viên:
- Khi phân tích, giáo viên đặt ngang thước dưới tiếng hay từ cần phân tích. Học sinh thực hành theo dãy, theo nhóm v.v...
-Tất cả những việc ấy đều cần có một nền nếp tốt nếu không sẽ ảnh hưởng tới chất lượng học tập của một giờ học.
Trên thực tế khi đi học rất nhiều em còn thiếu sách vở đồ dùng: giờ toán quên vở bài tập; giờ học vần, tập đọc quên sách Tiếng Việt; giờ viết không có bút... gia đình quên nhắc nhở v.v... vì vậy, các em không hoạt động học tập cùng các bạn làm ảnh hưởng đến không khí học tập của cả lớp. Do đó, cần hình thành nền nếp học tập, tạo thói quen cho học sinh giờ nào việc nấy là việc làm cần thiết không thể thiếu được.
* Trong những giờ học tập trên lớp, để đảm bảo không khí “học mà vui, vui mà học”, giáo viên cần hướng cho học sinh có nếp giơ tay phát biểu ý kiến, nếp chăm chú nghe giảng hay ý thức tham gia các trò chơi học tập v.v...
-Việc này cần có định hướng vì tâm lý lứa tuổi còn nhỏ lại chưa bao giờ được uốn nắn trong việc học tập nên khi giáo viên hỏi, các em thường trả lời tự do lúc giáo viên chưa cho phép hoặc có em đã biết giơ tay xin phát biểu, nhưng chưa đúng cách.
- Chính vì vậy tôi thấy rằng: để dạy một tiết học đủ thời gian 35 phút có chất lượng và đảm bảo được không khí học tập của lớp thì phải đưa các em vào nền nếp học tập ngay từ đầu năm học.
 2. Rèn nếp học tập ở nhà:
-Rèn nếp học tập ở nhà là một phần rất quan trọng trong vấn đề hình thành nền nếp học tập cho học sinh ngay từ lớp một.
-Hiện nay, tuy học sinh lớp 3 học 1 buổi/ ngày, toàn bộ phần bài làm, bài học được giáo viên hướng dẫn và hoàn thành ngay trên lớp nhưng vẫn cần rèn cho các em có nền nếp buổi tối về nhà biết ngồi vào góc học tập của mình, để đọc lại phần bài vừa học trong ngày và cùng với sự hướng dẫn của bố mẹ, tự soạn sách vở và đồ dùng học tập cho ngày 
hôm sau.
- Hàng ngày thực hiện đều đặn như vậy đồng thời với việc truy bài các cán bộ lớp sẽ kiểm tra sự chuẩn bị sách vở, đồ dùng học tập của từng bạn để báo cáo cô giáo kịp thời nhắc nhở những bạn còn vi phạm, sai, thiếu đồ dùng học tập hay chưa chuẩn bị tốt bài. Lâu dần các em sẽ có thói quen về nền nếp học tập ở nhà và sang học kỳ 2 các em có thể tự giác ngồi vào bàn học không cần sự nhắc nhở của bố mẹ cũng như tự soạn lấy sách vở và đồ dùng học tập cho mình.
Như vậy nền nếp học ở nhà rất cần thiết và có lợi cho các em khi học ở các lớp sau. (Tất cả những điều này tôi đã thống nhất với cha mẹ học sinh qua buổi họp phụ huynh đầu năm).
 3. Rèn nếp giữ gìn sách vở đồ dùng học tập:
“Nét chữ nết người”
hay:“Chữ đẹp là tính nết;Của những người trò ngoan”
Chúng ta đều biết điều đó và thường một người học sinh giỏi , ngoan bao giờ sách vở đồ dùng học tập cũng đầy đủ, ngăn nắp, sách vở được giữ gìn cẩn thận, không quăn mép, quyển vở ngay ngắn, sạch đẹp...
Rèn nếp giữ gìn sách vở và đồ dùng học tập cũng là một trong những việc quan trọng trong việc dạy dỗ các em.
Các em chưa thực sự có ý thức trong việc giữ gìn sách vở đồ dùng học tập. Nhiều em quyển sách còn chưa được bọc cẩn thận dẫn đến rách bìa, bong trang, quyển vở quăn mépĐồ dùng học tập tuy có nhưng vì chưa cẩn thận nên hay hỏng hoặc mất
Như vậy việc giữ gìn sách vở đồ dùng học tập cũng ảnh hưởng tới chất lượng học và nền nếp học tập.
Ngay trong từng tiết học, nền nếp học tập cũng ảnh hưởng tới việc giữ gìn sách vở đồ dùng học tập, cụ thể là học sinh cần có đầy đủ sách vở đồ dùng học tập của từng môn, thực hiện giờ nào việc nấy theo hướng dẫn của giáo viên, có nếp khi sử dụng sách vở, cách giơ tay phát biểu, cách đặt tay khi viết để sách vở không bị quăn mép
Như vậy, học sinh có giữ gìn sách vở và đồ dùng học tập tốt thì mới luôn có đầy đủ sách vở và đồ dùng học tập phục vụ cho tiết học. Ngược lại nền nếp học tập trong mỗi tiết học cũng giúp học sinh có ý thức và thói quen trong việc giữ gìn sách vở và đồ dùng 
học tập.
Thực tế là học sinh lớp 3 ở độ tuổi 8 tuổi, các em còn non nớt,. Hơn nữa đa số các em được bố mẹ chiều chuộng, ví dụ: , dỗ dành con vào lớpCác em chưa có tính tự lập trong học tập. Việc đi học và học tập cơ bản phụ thuộc vào bố mẹ, ví dụ : Bố mẹ soạn đồ dùng sách vở, thậm chí bài về nhà cũng làm hộ cho con. Còn những gia đình không quan tâm thì: sách vở và đồ dùng học tập của các em luôn thiếu. Như vậy vậy sẽ ảnh hưởng tới chất lượng học tập trên lớp, kết quả kém, đồng thời làm nền nếp không khí học tập của lớp cũng lộn xộnTừ cơ sở thực tế và những vấn đề cần thiết đã nêu để xây dựng cho học sinh lớp một có được nền nếp học tập tốt, tôi nhận thấy rằng giáo viên phải kết hợp với cha mẹ học sinh kiên trì và thường xuyên uốn nắn, nghiêm túc và thực hiện tốt yêu cầu do giáo viên hay cha mẹ đưa ra khi hướng dẫn các em học tập và tôi đã đề ra phương hướng giải quyết như sau:
 CÁCH GIẢI QUYẾT :
1/-Để các em có sự chuyển biến nếp học tập tốt hơn lên trong từng ngày .từng tuần, từng tháng và hết học kỳ 1 các em phải có nếp học tốt, nếp học đó phải trở thành kỹ năng của các em, ở lớp cô không phải nhắc mà các em vẫn thực hiện tốt, ở nhà tự giác 
học. Cuối năm vẫn duy trì được nếp đó và tiếp các năm sau các em vẫn thực hiện tốt.
2/-Giáo viên cần chú ý xác định rõ học lực và hoàn cảnh từng em, đề ra yêu cầu cụ thể, có hướng giúp đỡ học sinh cá biệt. có hoàn cảnh khó khăn
3/-Rèn nền nếp trong từng môn, từng ngày, từng tuần, hàng tháng (nếu các em chưa thực sự có ý thức - phải sửa nắn kịp thời). Tuy nhiên, trong từng tiết học mục đích của giáo viên là đảm bảo chất lượng dạy và học - học sinh thực sự học mà vui, vui mà học, không khí học tập không căng thẳng mà sôi nổi, vui trong sự hướng dẫn của giáo viên, học sinh phải có nền nếp trong học tập của từng môn.
4/ Do vậy người giáo viên phải thực hiện đổi mới phương pháp giảng dạy, gây hứng thú học tập cho học sinh để việc học tập trở thành niềm vui tạo không khí học tập phấn khởi hăng say cho học sinh. Có như vậy các em mới có hứng thú trong học tập, đồng thời giáo viên vẫn đảm bảo việc duy trì nền nếp cho học sinh trong học tập. 
 KẾT QUẢ :
- Xuất phát từ thực tiễn của lớp, tôi đã thực hiện các biện pháp trên, qua một thời gian tôi thấy lớp tôi có chuyển biến rõ rệt về nền nếp cũng như chất lượng học tập. Trong giờ học sự kết hợp của cô giáo và học sinh rất nhịp nhàng, các em tiếp thu bài tốt, không khí học tập sôi nổi, thực sự tiết học trở thành “ học mà vui, vui mà học”. Các em rất hứng thú say mê trong học tập. Như vậy rõ ràng việc rèn nếp học tập cho học sinh lớp một không những làm cho các em luôn có thói quen chuẩn bị tốt, đầy đủ đồ dùng học tập, có ý thức nền nếp trong từng môn học mà còn giúp các em chủ động sáng tạo hơn khi học tập.
- Xếp loại các mặt : Học tập, Kỷ luật, Vệ sinh qua các tháng trong năm học như sau:
(Sĩ số lớp: 23 học sinh)
Tháng
Học Tập
Kỷ Luật
Vệ Sinh
Ghi chú
Tốt
Chưa tốt
Tốt
Chưa tốt
Tốt
Chưa tốt
9+ 10
12
11
15
08
15
08
HS chưa hình thành nề nếp trong học tập.
11+12
16
07
17
06
17
06
Đã có tiến bộ.
1+ 2
18
05
18
05
20
03
Chuyển biến rõ rệt.
3
20
03
20
03
22
01
Chuyển biến tốt
4
22
01
22
01
23
Đã tiến bộ
5
23
23
23
Đã tiến bộ
* Kết quả kiểm tra nền nếp của nhà trường lớp tôi đều đạt loại tốt.
* Kết quả hai mặt đạo đức và trí dục của lớp cuối HK I như sau:
 Hạnh kiểm : TH đầy đủ 100 %
 Học lực : TB: 16 em , Yếu: 07 em
* Kết quả hai mặt giáo dục của lớp cuối HK II như sau:
Hạnh kiểm: TH đầy đủ 100% ; Học lực: Giỏi 1 em; Khá 15 em ; TB 7 em
 PHẦN V: PHẤN KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
 I/. Bài học kinh nghiệm
Qua một quá trình thực hiện theo những định hướng để hình thành nền nếp học tập cho học sinh và áp dụng các biện pháp nêu trên, tôi thấy học sinh trong lớp có chuyển biến rõ rệt về nền nếp học tập cũng như nếp sinh hoạt tập thể đã trở thành thói quen của mỗi
học sinh. Từ đó, chất lượng học tập của học sinh cũng được nâng lên, các em luôn chủ động trong việc học tập. Bản thân giáo viên, chính thói quen về nền nếp học tập của học sinh làm cho cô giáo cảm thấy say sưa, hứng thú trong giảng dạy, chú ý chuẩn bị đồ dùng dạy học kỹ lưỡng và sinh động trong các tiết dạy của cả các môn học trong chương trình. Học sinh có điều kiện để học tập tốt và thấy được niềm vui khi đến trường học, được bộc lộ những suy nghĩ và việc làm của mình trước cô giáo và các bạn. Tình bạn, tính cộng đồng trong tập thể lớp3 A1 được xây dựng và củng cố bền vững để các em có điều kiện nuôi dưỡng những ước mơ tốt đẹp về mái trường, về thầy cô và bạn bè.
- Kỷ niệm thân yêu dưới mái trường tiểu học sẽ còn in đậm trong tâm trí và cũng sẽ đi theo các em trong suốt cả cuộc đời.
II/Kiến nghị:
 1/ Trong việc giáo dục nền nếp cho học sinh hiện nay, ngoài việc giáo viên cần làm gương tốt : ‘‘Mỗi thầy cô là một tấm gương sáng về đạo đức cho học sinh noi theo’’ thì việc nêu gương – khen thưởng những học sinh thực hiện tốt nền nếp là rất cần thiết. Vậy tôi thiết nghĩ việc này nên tổ chức thường xuyên trong các giờ chào cờ đầu tuần có sự tham gia của học sinh toàn trường để các em được biết những tấm gương sáng ở ngay gần mình mà học tập, noi theo. Có như vậy hiệu quả giáo dục nền nếp mới tăng cao, học sinh chắc chắn sẽ vui vẻ thực hiện, đua nhau thực hiện tốt các quy định mà ban thi đua nhà trường đưa ra.
 2/ Trong chương trình sách giáo khoa đạo đức lớp3 tuy bài học và tranh minh họa rất phù hợp với đối tượng học sinh nhưng tôi cũng mong ban chỉ đạo thay sách giáo khoa có thể bổ sung thêm những câu chuyện đạo đức về những tấm gương sáng trong cuộc sống thường ngày với việc thực hiện các hành vi đạo đức đúng để các em học sinh dễ nắm bắt, học tập và noi theo. Học tập qua những tấm gương, những nhân vật trong các câu chuyện có thật hẳn các em sẽ thấy rất thú vị và gần gũi, từ đó giúp các em định hướng tốt hơn nữa trong việc thực hiện đúng các hành vi đạo đức của mình.
 Trên đây là những định hướng để hình thành nền nếp học tập cho học sinh lớp 3 của tôi.
 Để thực hiện tốt và đạt hiệu quả trong công tác chủ nhiệm lớp và giảng dạy ở lớp 3 tôi chân thành mong được Ban Giám Hiệu và các bạn đồng nghiệp nhiệt tình góp ý bổ sung thêm để công tác giảng dạy cũng như chủ nhiệm lớp của tôi ngày một tốt hơn, góp phần vào thành tích chung của nhà trường.	Tôi xin chân thành cảm ơn !
 Tân Thạnh, ngày 06 tháng 04 năm 2011
 Người viết
 Vũ Thị Hoàn
NHẬN XÉT
CỦA HỘI ĐỒNG KHOA HỌC GIÁO DỤC
 1/Tổ 
 Tổ trưởng kí tên 
 - Hđ thi đua trường 
. 
 ( Thủ trưởng, kí tên và đóng dấu )
2/ Cấp huyện 
 + Xếp loại..( ..đ ) 
XÁC NHẬN TM/HĐSKKN
 ( Người chấm kí tên ghi rõ họ tên )