Đề tài Những ứng dụng môn Thủ công –Kỷ thuật vào việc thiết kế, xây dựng một số mô hình thiết bị dạy học phục vụ giảng dạy môn toán lớp 3 ở bật tiểu học

 Kinh ngiệm :
 Những ứng dụng môn thủ công –Kỷ thuật vào việc thiết kế , xây dựng một số mô hình thiết bị dạy học phục vụ giảng dạy môn toán lớp 3 ở bật tiểu học .
 Giáo viên : : Phạm Văn Viên 
 Ân Đức , tháng 2 năm 201`2
MỤC LỤC
 Trang 
Mục lục	3 	
Phần mở đầu 	 4
Phần nội dung 
Kết luận 
.
 PHẦN MỞ ĐẦU 
1-Lý do chọn đề tài 
 Môn thủ công kỷ thuật nhằm trang bị cho học sinh tiểu học những tri thức , kỷ năng về kỷ thuật ở mức độ đơn giản . Những tri thức kỷ năng được đưa vào nội dung môn học dưới hình thức nhẹ nhàng như tập làm đồ dùng đồ chơi đơn giản . Sở dĩ ta chỉ có thể trang bị cho các em những kiến thức về kỷ thuật ở mức độ đơn giản vì các em còn nhỏ sức khoẻ và sự tập trung chú ý còn hạn chế . Tuy vậy sự khởi đầu này rất quan trọng vì nó là những bước đi đầu tiên giúp các em đến với những kỷ thuật cao hơn . Mắc khác nó còn có vai trò trong việc hình thành tư duy kỷ thuật , rèn luyện cho các em có sự khéo léo , tháo vác , sáng tạo trong lao động . 
 - Tuy nhiên một số người cho rằng môn thủ công –Kỷ thuật chỉ là môn phụ , Một số giáo viên chưa thực sự đầu tư vào tiết dạy . Các giờ lao động kỷ thuật đa số thực hiện theo cách giáo viên diễn giải , giải thích , học sinh nghe quan sát và làm theo kiểu bắt chước , giáo viên hướng dẫn tới đâu học sinh làm theo tới đó . Thậm chí giáo viên chỉ giảng cách làm sản phẩm sau đó học sinh về nhà tự làm hôm sau mang đến nộp . Nhiều học sinh về nhà đã không tự làm lấy sản phẩm mà nhờ người lớn làm hộ , dẫn đến niều học sinh không quan tâm thậm chí còn lơ là cho môn học này .
- Chính vì những lý do trên , được sự gợi ý của cô giáo hướng dẫn , tôi đã chọn đề tài : “Những ứng dụng môn thủ công –Kỷ thuật vào việc thiết kế , xây dựng một số mô hình thiết bị dạy học phục vụ giảng dạy môn .lớp 3 ở bật tiểu học ” qua đó để thấy được sự gắn bó của môn thủ công –Kỷ thuật với các môn học khác , nó gắn bó chặt chẽ với nhau , giúp khả năng trí tuệ ở mỗi học sinh . 
2-Đối tượng nghiên cứu :Nghiên cứu những ứng dụng môn thủ công kỷ thuật vào việc thiết kết xây dựng một số môn học ở lớp 3 trường tiểu học ..
3-Phương pháp nghiên cứu : Trên cơ sở đã dạy môn thủ công –Kỷ thuật , giáo viên có thể áp dụng vào môn nào , tiết nào trong các môn học ở lớp 3 . 
 - Qua việc ứng dụng vào các môn học so lúc chưa ứng dụng thì tiết học có cao hơn không . 
 -Qua đó đề xuất những ý kiến , kiến nghị lên các cấp để có những định hướng cho việc giảng dạy các môn học khác từ môn thủ công –Kỷ thuật 
 Tuy nhiên , dù có cố gắng và bỏ nhiều công sức nghiên cứu , song không tránh khỏi những thiếu sót trong quá trình nghiên cứu , rất mong sự góp ý chân tình của các thầy cô giáo để đề tài được hoàn thiện hơn .
 Xin chân thành cảm ơn sự giúp đơ của ban giám hiệu , tổ thư viện nhà trường cùng các thầy cơ trong tổ chuyên mơn khơi 3 giúp đỡ tơi hồn thành kimh nghiệm 
 PHẦN NỘI DUNG
 Chương 1: Cơ sở lý luận 
Vai trò môn thủ công –Kỷ thuật :
 Môn thủ công- kỷ thuật nhằm trang bị cho học sinh tiểu học những tri thức kỷ năng được đưa vào nội dung môn học dưới hình thức nhẹ nhàng như tập làm đồ dùng đồ choi đơn giản . Sở dĩ ta chỉ có thể trang bị cho các em những kiến thức ở mức độ đơn giản vì các em còn nhỏ , sức khỏe yếu và tập trung chú ý còn hạn chế . Tuy nhiên sự khởi đầu này rất quan trọng vò nó là những bước đi đầu tiên giúp các em đến với những kỷ thuật cao hơn . Mặc khác nó còn có vai trò trong việc hình thành tư duy kỉ thuật , rèn luyện cho các em có sự khéo léo , tíh kiên trì , tỉ mỉ , tháo vác và sáng tạo trong học tập và lao động .
 Tuy yêu cầu về môn thủ công ở lớp 3 đơn giản , nhừn giáo viên cần phải hướng dẫn cho học sinh thực hiện đúng thao tác , theo quy trình kỷ thuật . Ví dụ : Khi hướng dẫn học sinh đan nong mốt nếu không chú ý hướng dẫn học sinh cắt các nan thật thẳng và đủ kích thướt thì không thể đan một tấm đan đều và đẹp .
 Việc học môn thủ công ở lớp 3 không chỉ giúp các em làm ra những sản phẩm đơn giản mà còn giúp cho các em có những kỷ năng như : Tính tỉ mỹ , chính xác , sáng tạo để học tốt môn toáê¬r lớp 3 nói riêng và bậc tiểu học nói chung . 
2-Mục tiêu môn thủ công lớp 3 :
 Tiếp tục cung cấp cho học sinh những kiến thức cơ bản , cần thiết về gấp cắt dán hình và làm đồ chơi ; đồng thời nâng cao kiến thức về thủ công trên cơ sở cung cấp kiến thức về kiến thức cắt dán chữ và đan nan bằng giấy bìa .
 Phát triển các kỷ năng đơn giản về gấp , cắt dán giấy nanvà kỷ năng sử dụng dụng cụ học tập thông thường như bút chì , thướt kẻ , kéo ,rèn luyện tính kiên trì , sự khéo léo của đôi tay và phát triển khả năng sáng tạo của học sinh .
 Hình thành năng lực trí tuệ ( Khả năng quan sát , tưởng tượng , sáng tạo ) Tư duy kỉ thuật , tư duy kinh tế . 
 Hình thành thói quen lao động theo quy trình , làm việc có kế hoạch , ngăn nắp trật tự vệ sinh an toàn . Giáo dục học sinh yêu thích lao động và biết quý sản phẩm lao động .
 3-Chương trình môn thủ công lớp 3: Được bố trí mỗi tuần 1 tiết , cả năm 35 tiết , Cụ thể như sau :
 + Chương 1 : Phối hợp cắt dán hình (10 tiết )
- Gấp tàu thuỷ hai ống khói 
 	- Gấp con ếch 
	- Gấp cắt dan ngôi sao năm cánh và lá cờ đỏ sao vàng 
	- Gấp cắt dan bông hoa .
 + Chương 2 :cắt dán các chữ đơn giản (9 tiết )
	- Cắt dán chữ I,T
- Cắt dán chữ H,U
- Cắt dán chữ V
- Cắt dán chữ E
- Cắt dán chữ VUI VẺ
 + Chương 3: Đan nan ( 6 tiết )
	- Đan nong mốt 
	- Đan nong đôi 
 + Chương 4: Làm đồ chơi ( 10 tiết )
	-Làm lọ hoa gắn tường .
	- Làm đồng hồ để bàn 
	-Làm quát giấy tròn .
 4-Phương pháp dạy học thủ công lớp 3 :
 Đặc trưng cơ bản của giờ học thủ công là hoạt động thực hành , nó giữ vị trí trung tâm , chiếm đa số thời gian bài học . Thông qua hoạt động thực hành , học sinh lĩnh hội kiến thức , rèn luyện kỷ năng làm thủ công và hình thành ý thức thói quen lao động . Do vậy PPDH thường xuyên trong giờ học thủ công ở lứop 3 là PPDH thực hành kĩ thuật , PPDH trực quan và PPDH dụng ngôn ngữ . 
Phương pháp dạy học thực hành kỷ thuật :
 Việc thực hiện nhóm PPDH thực hành kỉ huật trong các bài học thủ công nhằm :
 - Giúp học sinh hiểu rõ và vận dụng kiến thức lý thuyết vào thực hành , luyện tập .
 - Rèn luyện và hình thành các kỷ năng thực hành cần thiết theo mục tiêu bài học , môn học .
 -Hình thành thói quen lao động theo quy trình và giáo dục thái độ lao động cho học sinh .
 - Nhóm PPDH thực hành kỷ thuật gồm 2 PPDH là phương pháp làm mẫu và phương pháp huấn luyện –luyện tập . 
 b - Phương pháp dạy học trực quan :
 -Phương pháp trực quan là PPDH , trong đó giáo viên sử dụng các phương tiện trực quan như tranh ảnh , mô hình , mẫu vật , bảng biểu nhằm giúp học sinh có biểu tượng đúng về mẫu vật và tiếp thu kiến thúc , rèn luyện kỷ năng theo mục tiêu bài học . 
 - Trong dạy học thủ công thường sử dụng phương tiện trực quan như vật mẫu , tranh quy trình , vật liệu làm thủ công  để thực hiện PPDH trực quan . Ngoài ra , nếu điều kiện cho phép có thể sử dụng vật thật , sử dụng đĩa VCD hay băng videoviệc sử dụng phương pháp trực quan có vai trò đặc biết quan trọng trong việc giúp học sinh hiểu rõ đặc điểm hình dạng , màu sắc , kích thước các chi tiết của vật mẫu và quy trình làm ra sản phẩm . Sử dụng PPDH trực quan còn gây hứng thú học tập và làm cho giờ học thủ công thêm sinh động , hấp dẫn . Phương pháp trực quan thường được sử dụng khi GV hướng dẫn quan sát nhận xét mẫu và hướng dẫn thao tác mẫu .
 Ví dụ : Bài : Đan nong đôi , khi giới thiệu mẫu tấm đan nong đôi , giáo viên cần đặc một số câu hỏi định hướng quan sát và nhận xét về đặc điểm của tấm đan như màu sắc , kích thước của nan dọc nan ngang và nan dán nẹp xung quanh ; so sánh khoảng cách được nhấc lên ( nổi lên ) của nan ngang trong tấm đan nong đôivà tấm đan nong mốt ở bài trước . 
 - Khi hướng dẫn kỷ thuật đan nong đôi ,. Giáo viên không chỉ thực hiện các thao tác đan mà còn đặc một số câu hỏi để học sinh nêu được mối liên hệ giữa các thao tác giáo viên đang thực hiện với trình tự kỷ thuật thao tác thể hiện trong quy trình đan . Đồng thời luôn nhấn mạnh nguyên tắc đan nong đôi khi thực hiện thao tác đan từng nan ngang . Qua đó kích thích được sự làm việc tích cực của học sinh và giúp học sinh thực hiện các thao tác đan nong đôpi đúng và không nhầm lẫn .
Phương pháp dạy học dùng ngôn ngữ : 
 -Phương pháp dùng ngôn ngữ là PPDH trong đó giáo viên sử dụng ngôn ngữ để giúp học sinh tiếp thu kiến thức và hình thành thái độ theo mục tiêu đã xác định . 
 -Nhóm Phương pháp dùng ngôn ngữbao gồm phương pháp như giải thích , minh hoạ , giảng giải , thuyết trình , đàm thoại ( Vấn đáp ) . đặc và giải quyết vấn đề .
 - Khi sử dụng phương pháp vấn đáp , phải lấy kiến thức và khái niệm mà học sinh đã biết để làm xuất phát điểm . Câu hỏi phải ngắn gọn , rõ ràng , dễ hiểu và tập trung vào trọng tâm quan sát . Không đặc quá nhiều câu hỏi tản mạn . Khi học sinh trả lời , chú ý đưa ra nhận xét hoặc uốn nắn n ... ù ý thứuc trân trọng , giữ gìn lá cờ tổ quốc .
 * Phương tiện dạy học :
GV chuẩn bị : 
 + Mẫu quan sát : Lá cờ đỏ sao vàng bằng giấy thủ công phóng to ( Mặt sau có kẻ ô ) 
 + 06 mẫu thực : Lá cờ đỏ sao vàng bằng giấy thủ công ( mặt sau có kẻ ô ) 
 +Tranh quy trình gấp cắt dán ngôi sao năm cánh và lá cờ đỏ sao vàng .
 + Giấy thủ công màu vàng , đỏ và giấy nháp .
 + Kéo thủ công , bút chì , thướt kẻ hồ dán .
 - Học sinh chuẩn bị : 
 + Giấy thủ công màu vàng , đỏ và giấy nháp .
 + Kéo thủ công , bút chì , thướt kẻ hồ dán và khăn lau tay .
 * Các hoạt động dạy và học chủ yếu :
Oån định tổ chức : ( 1 phút )
Kiểm tra sự cuẩn bị vật liệu , dụng cụ học tập của học sinh ( 1 phút ) 
Bài mới :
Thời gian 
Nội dung cơ bản 
Hoạt động của GV 
Hoạt động của HS 
 2 Phút 
Giới thiệu bài mới 
-GV đưa tranh vẽ các bạn HS đang vẫy cờ đỏ sao vàng năm cánh chào năm học mới .
-GV : Các em thấy những lá cờ đỏ sao vàng có đẹp không ?
- GV : Các em có thích tự tay mình làm ra lá cờ đỏ sao vàng bằng giấy màu không ?
-HS : Quan sát tranh .
- HS : Đẹp ạ !
-HS : Có ạ ! 
7 Phút 
HĐ1 : GV hướng dẫn học sinh quan sát nhận xét lá cờ đỏ sao vàng .
-Nhận xét đặc điểm , hình dạng , màu sắc lá cờ và ngôi sao . 
-Nhận xét kích cỡ , tỉ lệ các cạnh lá cờ và ngôi sao . 
-Liên hệ thực tế và nêu ý nghĩa của lá cờ đỏ sao vàng . 
-GV chia lớp làm 6 nhóm , phát mỗi nhóm 1 lá cờ và một câu hỏi gợi ý quan sát , nhận xét lá cờ đỏ sao vàng .
-GV : Em cho biết lá cờ có hình gì ? màu gì ?
-GV : Ngôi sao vàng có đặc điểm gì ? màu sắc như thế nào ?
-GV : Em hãy cho biết chiều dài lá cờ so với chiều rộng như thế nào ? (GV gợi ý học sinh đếm ô ở mặt sau lá cờ ) 
-GV chỉ trên mẫu và nói thêm : Đoạn nối 2 đỉnh của 2 cánh ngôi sao đối diện nhau có độ dài bằng nữa chiều rộng và bằng 1/3 chiều dài lá cờ . 
-GV : Em hãy cho biết lá cờ đỏ sao vàng thường được treo dịp nào , ở đâu ? 
-GV kết luận : Lá cờ đỏ sao vàng là quốc kỳ của nước Việt Nam .Mọi người công dân Việt Nam đều tự hào , trân trọng lá cờ đỏ sao vàng . GV mở rộng : Trong thực tế lá cờ có thể làm nhiều chất liệu khác nhau như vải màu , giấy màu với nhiều kích cỡ khác nhau 
-HS các nhóm quan sát , nhận xét lá cờ đỏ sao vàng và trao đổi , để trả lời câu hỏi trong phiếu học tập .
-Lá cờ hình chữ nhật màu đỏ .
-Ngôi sao vàng có năm cánh bằng nhau , màu vàng nằm chính giữa lá cờ , 1 cánh hướng thẳng lên cạnh dài phí trên lá cờ . 
-Chiều rộng lá cờ ngán hơn chiều dài lá cờ , bằng 2/3 chiều dài .
-HS nghe và quan sát . 
-HS trả lơì theo sự hiểu biết của mình . 
-HS nghe và ghi nhớ .
14 P 
HĐ 2: GV hướng dẫn .
Bước 1 : Gấp ngôi sao vàng 5 cánh .
Bước 2 : Cắt ngôi sao vàng 5 cánh .
Bước 3 : Dán ngôi sao vàng 5 cánh vào tờ giấy màu đỏ để được lá cờ đỏ sao vàng 
- Giáo viên treo tranh quy trình gấp , cắt dán ngôi sao năm cánh và lá cờ đỏ sao vàng lên bảng và hướng dẫn .
-GV yêu cầu HS quan sát , nhận xét H1 trên tranh và trả lời câu hỏi : 
-GV : Em hãy cho biết tờ giấy chuẩn bị để cắt ngôi sao có hình gì ? Kích thước bao nhiêu ?
-Gv : Trên hình 1 có ký hiệu gì ? 
-GV kết luận : Giấy được gấp làm bốn phần bằng nhau để lấy điểm giữa ( Điểm O ) 
-GV làm mẫu và nói : Mở một đường gấp ra , để lại một đường gấp đôi. Đánh dấu điểm D cách điểm C 1 ô .
-Gv : Hình 2 hướng dẫn chúng ta làm tiếp như thế nào ?
-GV trên hình 3 có ký hiệu gì ? 
-GV làm mẫu và hướng dẫn gấp cạnh OD vào theo đường dấu gấp , sao cho mép OA trùng với mép gấp OD ta được hình 4 .
- Em hãy cho biết làm thế nào để có hình 5?
-GV lưu ý học sinh : Sau khi gấp các góc đều có chung đỉnh O , các mép góc phải trùng khít lên nhau . 
-GV chỉ lên hình 6 trong tranh quy trình và hướng dẫn : Xác định điểm I , cách điểm O 1 ô rưỡi , điểm K nằm trên canhj đối diện và cách điểm O 4 ô . Kẻ nối 2 điểm thành đường chéo IK , sau đó dùng kéo cắt theo đường kẻ chéo IK .
-GV cắt mẫu và lưu ý học sinh : Chú ý mở rộng khẩu độ kéo , vì có nhiều nếp gấp chồng lên rất dày . 
-GV lấy một tờ giấy hình chữ nhật màu đỏ có cạnh 21 ô , rộng 14 ô và hỏi : Bằng cách nào chúng ta xác định được điểm giữa của hình chữ nhật ?
-GV : Để được ngôi sao vàng 5 cánh vào chính giữa hình chữ nhật màu đỏ , chúng ta cần xác định vị trí dán ngôi sao .
-GV Đặc điểm giữa ngôi sao vàng trùng với điểm giữa của hình chữ nhật . Một cánh ngôi sao hướng thẳng lên cạnh dài phía trên . Dùng bút chì đánh dấu một số vị trí để dán ngôi sao .
-Gv : Bây giờ các em chú ý lên bảng , xem cô hướng dẫn cách dán ngôi sao vàng . ( Vừa hướng dẫn cách dán vừa thao tác dán trên bảng ) 
-GV :Để dán ngôi sao 5 cánh vào giữa hình chữ nhật màu đỏ . trước hết bôi hồ vào mặt sau ngôi sao , đặc ngôi sao vào đúng vị trí đã đánh dấu trên hính chữ nhật màu đỏ và dán cho phẳng . Sau khi dán , ta dùng tờ giấy sạch sẽ đè lên hình ngôi sao mới dán , dùng ngón ta miết nhẹ từ giữa ra ngoài cho phẳng .
HS theo dõi 
-HS : Giấy hình vuông , có cạnh 8 ô . 
-HS : Kí hiệu dấu gấp tờ giấy làm 4 phần bằng nhau . 
-HS quan sát .
-HS : Hình 2 hướng dẫn gấp cạnh OD ra phía sau theo đường dấu gấp .
-Đó là ký hiệu gấp chếch sang phải .
-HS quan sát theo dõi . 
-Gấp đôi hình 4 , sao cho 2 góc được gấp bằng nhau . 
-HS quan sát và ghi nhớ .
-HS theo dõi trên bảng .
-HS quan sát và ghi nhớ .
- HS trả lời thao tác bằng cách đếm ô hay gấp tờ giấy làm 4 phần bằng nhau . 
-HS quan sát và ghi nhớ .
-HS theo dõi quan sát và ghi nhớ .
8 phút 
HS tập gấp cắt dán ngôi sao 5 cánh và lá cờ đỏ sao vàng .
-GV yêu cầu 1-2 em HS nhắc lại quy trình gấp cắt dán ngôi sao năm cánh và lá cờ đỏ sao vàng .
-GV nhận xét , nếu học sinh còn lúng túng , gv làm mẫu lại một lần nữa .
-GV tổ chức cả lớp tập làm .
-GV chọn một số sản phẩm điển hình ( Có sản phẩm đạt và sản phẩm chưa đạt ) và mời HS tham gia nhận xét .
-GV nhận xét , uốn nắn , khen ngợi động viên , khích lệ học sinh . 
-HS nhắc lại quy trình và thao tác gấp , cắt dán ngôi sao năm cánh và lá cờ đỏ sao vàng .
-HS cả lớp theo dõi nhận xét .
-HS cả lớp tập gấp , cát , dán ngôi sao năm cánh và lá cờ đỏ sao vàng .
-HS thứ nhất nhận xét sản phẩm của một bạn .
-HS thứ hai nhận xét sản phẩm của bạn khác .
-HS theo dõi lời nhận xét của GV 
 4-Nhận xét dặn dò : 
 - Giáo viên nhận xét về tinh thần học tập , sự chuẩn bị vật liệu , dụng cụ học tập của cả lớp . Về kết quả học tập , lưu ý một số nội dung học sinh còn lúng túng , nguyên nhân và biện pháp khắc phục . 
 - Dặn dò học sinh giờ học sau nhớ mang đầy đủ vật liệu , dụng cụ để thực hành . 
III-Ứng dụng vào môn giảng dạy 
 Nếu trước đây ta không dạy hoặc chỉ dạy qua loa đại khái bài : gấp cắt lá cờ đỏ sao vàng thì khi học các bài toán có liên quan đến hình học , học sinh hiểu bài chậm và làm bài không chắc .
 Trong thực tế giảng dạy nhiều năm ở lớp 3 , tôi nhận thấy sau khi dạy các bài về gấp cắt giấy nói chung , lá cờ đỏ sao vàng nói riêng thì khi học toán một số bài có liên quan đến một số đặc điểm của môn thủ công học sinh hiểu bài nhanh hơn và có kỷ năng làm toán như : Tính chính xác , nhận biết hình . Cụ thể qua một số bài toán sau :
 + Ôn tập hình học ( Trang 11 ) 
 + Góc vuông , góc không vuông ( Trang 41 ) 
 + Thực hành nhận biết góc vuông bằng ê ke ( Trang 43)
 + Thực hành đo độ dài ( Trang 47-48) 
 + Hình chữ nhật ( Trang 84 ) 
 + Hình vuông ( Trang 85 ) 
 + Điểm ở giữa . Trung điểm của đoạn thẳng ( Trang 98)
KẾT LUẬN :
 -Như vậy , giáo dục trẻ em bằng lao động là một con đường có hiệu của giáo dục , góp phần đào tạo học sinh trở thành những người lao động đáp ứng yêu câù mới của xã hội . Cùng với các môn học khác , môn thủ công –Kỷ thuật đã giúp các em tiếp cận với khoa học , rèn luyện kỷ năng tự phục vụ bản thân . Đó chính là những cơ sở đầu tiên giúp các em có những kiến thức cần thiết để học các môn học khác nhất là môn toán . 
 Hiện nay trong quá dạy học nói chung , dạy học môn thủ công lớp 3 nói riêng bản thân các giáo viên chưa áp dụng môn thủ công vào việc giảng dạy các môn học khác , chưa thấy hết sự gắn bó môn thủ công và các môn khác như tính chính xác , tỉ mỉ  Vì vậy đưa Những ứng dụng môn thủ công –Kỷ thuật vào việc thiết kế , xây dựng một số mô hình thiết bị dạy học phục vụ giảng dạy môn toán lớp 3 ở bật tiểu học là cần thiết trong giai đoạn hiện nay . 
 Với những nội dung như đã nêu trên , tôi hy vọng rằng Những ứng dụng môn thủ công –Kỷ thuật vào việc thiết kế , xây dựng một số mô hình thiết bị dạy học phục vụ giảng dạy môn toán lớp 3 ở bật tiểu học sẽ có hiệu quả hơn . Nó góp phần nâng cao chất lượng dạy và học theo yêu cầu hiện nay .
 Người viết 
 Phạm Văn Viên 
 Trường TH số 2 Ân Tường Tây-
 TÀI LIỆU THAM KHẢO 
 1- Lao động-Kỷ thuật và phương pháp dạy học –Nhà xuất bản giáo dục 1998
 2- Tài liệu bồi dưỡng giáo viên dạy các môn học lớp 3 –Tập 1 –Nhà xuất bản giáo dục 2004
Nghệ thuật –Sách giáo viên 3-Nhà xuất bản giáo dục 2004
Sáh toán lớp 3 .